Αφορμή για τον προβληματισμό αυτό είναι σίγουρα το γεγονός ότι η έρευνα αγοράς αποτελεί πάντα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παραμέτρους του σύγχρονου Μάρκετινγκ. Ο Dan Kvistbo, ερευνητής της εταιρείας Norstat, δημοσιεύει ένα ενδιαφέρον άρθρο με αφορμή το πρόσφατο παγκόσμιο συνέδριο της Esomar. Σύμφωνα με τον ίδιο, διάχυτη είναι στον χώρο η ανησυχία ότι, η προσπάθεια της έρευνας αγοράς να ξεφύγει από τα στεγανά της, ίσως την οδηγεί στο αντίθετο άκρο, σε μια «επικίνδυνη» αποσύνδεση από τα θεμέλιά της.
«Οι αλλαγές που συντελούνται στον χώρο της έρευνας αγοράς τα τελευταία χρόνια, είναι εν πολλοίς δικαιολογημένες. Σκεφτείτε μόνο τις τεχνολογικές εξελίξεις που έχουν επηρεάσει την έρευνα αγοράς, την τάση μείωσης συμμετοχής των ανθρώπων σε πάνελς, τον εκδημοκρατισμό των ερευνητικών εργαλείων, την πολυδιάσπαση των σημείων επαφής με το κοινό. Ανησυχώ ωστόσο, ότι δημιουργούμε ένα νέο μοντέλο έρευνας αγοράς που δεν έχει ουσιαστική σύνδεση με τον πραγματικό κόσμο», επισημαίνει ο D. Kvistbo και εξηγεί: «Από την εμμονή στη μεθοδολογία, περνάμε στη θεωρητική αποτύπωση τάσεων, ή στην απλή αφήγηση ιστοριών. Από την προσπάθεια μεγιστοποίησης της αντιπροσωπευτικότητας των μελετών μας, τείνουμε να συμβιβαστούμε με ένα κάποιο επίπεδο συνοχής στο δείγμα».
Ο Kvistbo, όπως και άλλοι επαγγελματίες του κλάδου, φαίνεται να προβληματίζονται από το γεγονός ότι η έρευνα αγοράς προσπάθησε πολύ τα τελευταία χρόνια να βελτιωθεί ως προς τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνεί τα ερευνητικά δεδομένα της, παραμελώντας τις παραμέτρους που ορίζουν τα δεδομένα αυτά καθαυτά. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα μεγάλης εταιρείας που αναφέρει ο ίδιος, όπου οι ερευνητές είδαν έκπληκτοι τα αποτελέσματα δύο online access panels που πραγματοποιήθηκαν με απόσταση μόλις μίας εβδομάδας το ένα από το άλλο, να οδηγούν σε τελείως διαφορετικά συμπεράσματα…
«Πρέπει να παραμείνουμε σχετικοί με το αντικείμενό μας, που δεν είναι άλλο από την υποστήριξη υγιών επιχειρηματικών αποφάσεων μέσω της συλλογής και επιμέλειας πληροφοριών που αντανακλούν όσο καλύτερα και ακριβέστερα γίνεται τις απόψεις και συμπεριφορές των καταναλωτών», λέει ο D. Kvistbo και καταλήγει: «Κι εμένα μ’ αρέσει μια καλή ιστορία. Όμως, η έρευνα ανήκει ακόμη στον τομέα του ντοκιμαντέρ. Οποιαδήποτε ιστορία κι αν λέμε, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι στηρίζεται στην πραγματικότητα».
Να έχει άραγε δίκιο; Μπορεί. Ίσως το μόνον ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι η έρευνα αγοράς ήταν και παραμένει ένας ζωντανός οργανισμός, που εξελίσσεται διαρκώς. Με τη συνέχεια να προδιαγράφεται όλο και πιο ενδιαφέρουσα…