Marketing deceives», ήρθε η απάντηση της φοιτήτριας. Συζητάμε στην τάξη για το τι τελικά είναι το marketing και ποιος ο ρόλος του και η επίδρασή του στην κοινωνία. Η απάντηση της φοιτήτριας ήρθε να προστεθεί σε προηγούμενο σχόλιο άλλου φοιτητή που υποστήριζε ότι το marketing υπάρχει «για να δημιουργεί ανάγκες στους ανθρώπους, ανάγκες που προηγουμένως δεν είχαν». Όταν έχουν τέτοια εντύπωση για το marketing ακόμα και τελειόφοιτοι φοιτητές ενός από τα καλύτερα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών marketing της χώρας, φανταστείτε τι συμβαίνει μεταξύ στελεχών άλλων ειδικοτήτων και τομέων της επιχειρησιακής λειτουργίας ή, ακόμα χειρότερα, στην ευρύτερη κοινωνία.
Όλοι έχουμε ακούσει τη φράση «αυτό δεν είναι αληθινό, είναι marketing, μην το πιστεύεις», συχνά μάλιστα από το δημοσιογράφους στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο, Μέσα που ουσιαστικά επιβιώνουν χάρη στις επενδύσεις στο marketing των διαφημιζόμενων πελατών τους. Το marketing που δήθεν παραπλανά και εξαπατά, που δημιουργεί ανάγκες που προηγουμένως δεν υπήρχαν, είναι μια αντίληψη που διαπερνά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας. Πόσοι από εμάς και αν δεν έχουμε ακούσει συναδέλφους άλλων τομέων να μιλούν για τη διεύθυνση marketing που σπαταλάει τα χρήματα που δημιούργησαν άλλες πιο «ορθολογικές» διευθύνσεις, όπως αυτές της παραγωγής ή των οικονομικών.
Ακόμα θυμάμαι αυτό που μου είχε πει ένας καινοτόμος αγρότης που παράγει βιολογικά προϊόντα και τα διαθέτει στους πελάτες του κάθε εβδομάδα πόρτα-πόρτα, από το χωράφι στο πιάτο τους. «Ενδιαφέρον αυτό που κάνεις, αλλά εγώ εργάζομαι για να δημιουργώ τροφή, εσύ εργάζεσαι για να δημιουργείς αέρα». Και δώσ’ του να προσπαθώ εγώ να εξηγήσω ότι υπάρχουν αμέτρητοι παραγωγοί που μπορούν να παράξουν καλά φρούτα και λαχανικά αλλά ελάχιστοι τα παράγουν, τα προβάλλουν, τα διανέμουν και τα τιμολογούν με όρους marketing, όπως ο συγκεκριμένος. Στην πραγματικότητα ο ίδιος είναι πιο marketer παρά αγρότης – και ας μην το καταλαβαίνει.
Στη χώρα μας δυστυχώς παράγουμε λίγα προϊόντα, ακόμα λιγότερα brands, φυσιολογική λοιπόν και η αυξημένη άγνοια για την αξία του marketing. Ένας από τους κύριους λόγους λοιπόν που αφιερώνω χρόνο και στη διδασκαλία είναι γιατί ξέρω καλά ότι χωρίς marketing και χωρίς καλούς marketers, η χώρα μας και η οικονομία της δεν έχουν τύχη. Και κουράζω τους φοιτητές μου φωνάζοντας ότι δουλειά του marketing είναι να ανακαλύπτει τις ανάγκες του ανθρώπου και να τις ικανοποιεί με τον ιδανικότερο τρόπο. Είτε αρέσει, είτε όχι, στην εποχή μας οι καλοί marketers είναι αυτοί που αλλάζουν τον κόσμο μας. «Μarketing makes the world go round» που έλεγε και ένας παλιός μου καθηγητής.