Στην Ελλάδα έχουμε το κακό να βλέπουμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος χρόνια τώρα. Κι αυτό αδικεί τη δυναμική της χώρας και τις προοπτικές της σε οικονομικό και επιχειρηματικό επίπεδο. Μια προσεκτική μελέτη των στοιχείων για τις ενεργές νεοφυείς επιχειρήσεις από το μητρώο του Elevate Greece ήταν αφορμή για το παραπάνω σχόλιο.
Το μητρώο του Elevate Greece αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές ενδείξεις για την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας τα προσεχή χρόνια, αλλά και για τις τάσεις που αναμένεται να επικρατήσουν στο επιχειρηματικό πεδίο. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά λοιπόν, τα τελευταία 3 χρόνια, από το 2019 μέχρι το 2021, δημιουργήθηκαν στη χώρα μας σχεδόν όσες νεοφυείς εταιρείες είχαν δημιουργηθεί από το 2014. Πιο συγκεκριμένα, οι μισές ελληνικές startups (το 45%) δημιουργήθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ το 2019 αποτέλεσε χρονιά-σταθμό δεδομένου ότι τη χρονιά αυτή συστήθηκε το 21,2% των ενεργών νεοφυών εταιρειών στο μητρώο του Elevate Greece.
Πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία του τελευταίου, στη χώρα μας υπάρχουν αυτή τη στιγμή 618 startups εταιρείες, οι οποίες απασχολούν 5.900 εργαζόμενους. Βέβαια – και εδώ είναι θέμα που θέλει προσοχή – οι περισσότερες από αυτές εδρεύουν στην Αθήνα και πιο συγκεκριμένα το 67,2% αυτών. Μόλις ένα 14% έχει έδρα στην Κεντρική Μακεδονία, ενώ στην Κρήτη βρίσκεται εγκατεστημένο το 6,8% των startups. Στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας μας υπάρχει ανεπαίσθητη παρουσία νεοφυών επιχειρήσεων, κάτι που αναδεικνύει την πρώτη πρόκληση, που αφορά στην ανάγκη αποκέντρωσης του οικοσυστήματος αυτού.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να δει κανείς την πηγή χρηματοδότησης των επιχειρήσεων αυτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το μεγαλύτερο ποσοστό εξωτερικής χρηματοδότησης που έχουν λάβει οι ελληνικές startups και συγκεκριμένα το 72,8%, προέρχεται από κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capitals). Η δεύτερη βασικότερη χρηματοδότηση είναι οι επιδοτήσεις, από όπου προέρχεται το 10%, ενώ ο τρίτος πιο σημαντικός χρηματοδότης είναι οι «επενδυτικοί άγγελοι» με 8,2%.
Υπάρχει όμως μια σειρά ποιοτικών στοιχείων που αποσαφηνίζουν περαιτέρω το πεδίο. Σύμφωνα με αυτά, το 80% των νεοφυών επιχειρήσεων ιδρύθηκε από άνδρες και μόλις το 20% από γυναίκες, το 84% είναι Ι.Κ.Ε. (Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες) – ακολουθούν με 11% Α.Ε. και 5% Ε.Π.Ε.-, ενώ το 16,4% έχει ένα ιδρυτή, το 37,4 δύο και το 28,1% τρεις. Το 91% των startups έχει έδρα αποκλειστικά στην Ελλάδα, ενώ ένα 5% είναι υποκατάστημα ξένης εταιρείας στη χώρα μας.
Προχωρώντας την μελέτη, έχει σημασία να εστιάσει κάποιος στους κλάδους που προτιμούν οι startups. O πιο ελκυστικός είναι οι βιοεπιστήμες, με ποσοστό 13,3% και ακολουθούν ο τουρισμός – υπηρεσίες φιλοξενίας με 9,4%, το περιβάλλον –ενέργεια με 8,3%, ο αγροδιατροφικός κλάδος με 7,7%, η διαφήμιση – marketing με 6,6%. Ο τομέας της ανάλυσης δεδομένων έχει προσελκύσει το 6% των ενεργών startups, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες το 4,7%, οι βιομηχανικές κατασκευές το 4,1%, ενώ ακολουθούν λιανικό και ηλεκτρονικό εμπόριο με 3,9%, εκπαίδευση με 2,8% και οι μεταφορές με 2,6%.
Για τους ανθρώπους του Μarketing και της Επικοινωνίας, το γεγονός ότι ο κλάδος δεν αποτελεί προτεραιότητα επενδύσεων από τις νεοφυείς επιχειρήσεις είναι κάπως πικρό, αλλά είναι και μια πραγματικότητα την οποία θα πρέπει να διαχειριστεί. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η καινοτομία, η πρωτοπορία, ο εκσυγχρονισμός, η αλλαγή κουλτούρας σε έναν επιχειρηματικό κλάδο ξεκινούν από τις startups. Αν δεν ενισχυθεί το ενδιαφέρον των τελευταίων για τον συγκεκριμένο κλάδο, υπάρχει ο κίνδυνος στασιμότητάς του σε κάθε επίπεδο: ανθρώπινου δυναμικού, υποδομών, ιδεών, στρατηγικής. Το πώς βέβαια θα ενισχυθεί το ενδιαφέρον αυτό είναι μια άλλη, μεγάλη, συζήτηση.