Εντυπωσιακή ανάπτυξη γνωρίζουν τα τελευταία δύο περίπου χρόνια τα smartphones, που προσφέρουν ολοένα και περισσότερες δυνατότητες στους χρήστες τους, αποτελώντας πλέον όχι ένα απλό κινητό τηλέφωνο, αλλά ένα ολοκληρωμένο πολυεργαλείο. Προσφέροντας πρόσβαση στο Internet, σύνδεση με social networks και εφαρμογές που ποικίλουν από την αναζήτηση ενός βενζινάδικου και την ενημέρωση για τον καιρό, μέχρι την ενημέρωση για τον κύκλο μίας γυναίκας, τα smartphones εξελίσσονται σε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των χρηστών τους.

Μέσα στο 2011 αναμένεται στις Η.Π.Α. να είναι μεγαλύτερος ο αριθμός των smartphone που πωλείται σε σχέση με τα συμβατικά τηλέφωνα. Το 2011 θα είναι η πρώτη χρονιά που τα smartphones θα ξεπεράσουν τα συμβατικά τηλέφωνα.

Στο πλαίσιο της ευρύτερης ανοδικής τάσης που παρουσιάζει το μέγεθος της εγχώριας αγοράς συσκευών κινητής τηλεφωνίας σε όγκο (τεμάχια) και σε αξία πωλήσεων, τα τελευταία χρόνια, όπως καταγράφεται σε πρόσφατη κλαδική μελέτη της ICAP Group, παρατηρείται παράλληλη αυξανόμενη ζήτηση για smartphones από το 2009 και μετά.

Οι αριθμοί σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της GfK για την αγορά ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών αναφορικά με τα smartphones είναι εντυπωσιακά. Το γ’ τρίμηνο του 2010, και ενώ η εικόνα για τον κλάδο είναι ζοφερή, καθώς από τις 57 κατηγορίες προϊόντων που μετρά η GfK στην ελληνική αγορά, οι 29 κατηγορίες είχαν μείωση τζίρου πάνω από 20%, τα smartphones σημείωσαν άνοδο 144%.

Το ποσοστό πωλήσεων smartphones έναντι των συνολικών πωλήσεων κινητών τηλεφώνων διαμορφώθηκε το πρώτο 9μηνο του 2010 στο 12,8%, διπλασιάστηκε δηλαδή έναντι του α’ 9μηνου του 2009 (6,5%). Η ανοδική αυτή τάση στις πωλήσεις των smartphones αναμένεται να διατηρηθεί κατά τη διάρκεια των επομένων μηνών αλλά και το 2011.

Μάλιστα, ήδη παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι το μερίδιο των smartphones στο σύνολο της αγοράς θα διαμορφωθεί στο 16% (από 7% πέρυσι) για το σύνολο του 2010, ενώ η πρόβλεψη για την επόμενη χρονιά είναι ότι ένα στα τέσσερα κινητά που θα αγοραστούν θα προέρχεται από την κατηγορία των έξυπνων συσκευών.

Ξεπερνούν το 2012 τους Η/Υ
Εξίσου εντυπωσιακά είναι και τα στοιχεία που έρχονται από τη διεθνή αγορά, καθώς παγκοσμίως οι πωλήσεις των smartphones αυξήθηκαν κατά 96% το γ’ τρίμηνο του έτους, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, αντιστοιχώντας στο 19,3% του συνόλου των πωλήσεων του γ’ τριμήνου.

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η Gartner τον Αύγουστο, η αγορά κινητών τηλεφώνων στρέφεται πλέον έντονα στα smartphones, με τις πωλήσεις τους να αναμένεται να τριπλασιαστούν μέσα στα επόμενα 3 χρόνια, ενώ το λειτουργικό Android θα αποτελέσει ένα από τα κύρια οχήματα ανάπτυξης των πωλήσεων των smartphones.

Σύμφωνα πάντα με την ίδια έρευνα, στο τέλος της χρονιάς αναμένονται παγκοσμίως συνολικές πωλήσεις 271 εκατ. smartphones, αριθμός που το 2014 δεν αποκλείεται να φτάσει περίπου τα 900 εκατ. Αντίστοιχα, η Morgan Stanley εκτιμά ότι οι πωλήσεις των smartphones το 2012 θα ξεπεράσουν αυτές των ηλεκτρονικών υπολογιστών (desktop και laptop) φτάνοντας τα 500 εκατ. τεμάχια περίπου.

Εμπειρία, χρηστικότητα, εύρος δυνατοτήτων
Κατά βάση, η άνθιση της αγοράς των smartphones σχετίζεται με τις σύγχρονες ανάγκες των ανθρώπων. «Τις ανάγκες μας για επικοινωνία, ψυχαγωγία, διασκέδαση, έκφραση της κοινωνικότητάς μας, και φυσικά την ανάγκη μας για εργασία, όπου και αν βρισκόμαστε,  οποιαδήποτε στιγμή», υποστηρίζει ο Νικήτας Γλύκας, Regional Director SEE & MENA της HTC, εξηγώντας ότι «με σύγχρονα λειτουργικά συστήματα όπως το Android της Google και τα Windows Phone 7 της Microsoft, σε συνδυασμό με αξιόπιστες και πλήρως εξοπλισμένες συσκευές όπως αυτές της HTC, αλλά και ανταγωνιστικά πακέτα σύνδεσης από τους mobile operators, κάθε χρήστης μπορεί να αποκτήσει και να χρησιμοποιήσει με οικονομικό τρόπο ένα πραγματικά καλό smartphone».

Στην εμπειρία που προσφέρει η χρήση τους αλλά και στο γεγονός ότι ο καταναλωτής ανακαλύπτει συνεχώς κάτι καινούριο σε αυτά, αποδίδει τη ραγδαία ανάπτυξη των smartphones η Μαρίζα Σακκαλή, Marketing Communications Manager της Sony Ericsson South East Europe & Mediterrenean. «Είναι βέβαιο ότι τα smartphones απευθύνονται σε όλο και περισσότερους καταναλωτές, που ουσιαστικά ανακαλύπτουν ξανά τι σημαίνει κινητό τηλέφωνο και τι μπορεί να κάνει.

Μπορούν να τα προσαρμόσουν με τις πιο σημαντικές λειτουργίες για τους ίδιους, φτιάχνοντας το δικό τους τηλέφωνο» λέει και εξηγεί σχετικά με τη σειρά Xperia της εταιρείας: «Στη Sony Ericsson, με τη σειρά Xperia, κάνουμε τα smartphones μια επιλογή για όλους, αφού ο καθένας μπορεί να βρει αυτό που του ταιριάζει ανάμεσα σε πολλές επιλογές».

Στη χρησιμότητα των συσκευών προς τους χρήστες δίνει έμφαση και ο Θανάσης Πασχάλης, Product Manager Telecom της Info Quest: «Γνώμη μου είναι ότι η ανάπτυξη των smartphones οφείλεται στο ότι οι ευρύτερες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επιτρέψει να έχουν περισσότερες δυνατότητες και συνεπώς να είναι πιο χρήσιμες στους χρήστες, λέει σχετικά.

Ισχυρό branding
Στην αγορά των smartphones πρωταγωνιστεί το iPhone της Apple, οι συσκευές της HTC, το γνωστό και πιο «business» Βlackberry της RΙΜ, η Nokia (με τις συσκευές που λάνσαρε πρόσφατα, Nokia N8, Nokia C7 και Nokia E7), η Sony Εricsson (με τη σειρά Xperia), η Samsung και η LG. Η τεράστια ανάπτυξη που παρατηρείται ωστόσο στην αγορά αυτή έχει οδηγήσει σε όξυνση του ανταγωνισμού, με το λανσάρισμα οικονομικότερων λύσεων από πολλές εταιρείες, ακόμα και πολύ φθηνών επιλογών «no name».

Ρωτήσαμε λοιπόν τους εκπροσώπους των εταιρειών να μας εξηγήσουν πόσο δύσκολο ή πόσο εύκολο είναι τελικά το branding στην κατηγορία των smartphones και από ποιους παράγοντες εξαρτάται. Όπως λέει η Μαρίζα Σακκαλή, οι καταναλωτές εστιάζουν στο value for money και η Sony Ericsson προσφέρει σήμερα πολύ προσιτές λύσεις «σχεδιασμένες ακόμα και για ανθρώπους που μέχρι τώρα δεν είχαν χρησιμοποιήσει τέτοια συσκευή και τους δίνουμε την ευκαιρία να το κάνουν». Αναφορικά με το χτίσιμο του brand, εξηγεί ότι αφενός βοηθάει το ήδη επιτυχημένο όνομα Sony Ericsson, και επιπλέον η εταιρεία διαφοροποιείται με μια γκάμα από smartphones, κάτω από το ίδιο όνομα, Xperia.

«Αυτό μας επιτρέπει να χτίσουμε ένα συγκεκριμένο όνομα, κάτι που κάνουμε ήδη, αφού είμαστε από τις λίγες εταιρείες που επενδύουν τόσο πολύ σε επικοινωνία και πιστεύουν στα οφέλη της», εξηγεί σχετικά.

Από τη μεριά του ο Νικήτας Γλύκας, επισημαίνει ότι ένα brand χτίζεται με συνέπεια, στρατηγική και συστηματική δουλειά «όπως έχει αποδείξει η πορεία της HTC, τόσο σε επίπεδο αναγνωρισιμότητας του brand με την ποιότητα και την καινοτομία που τη χαρακτηρίζει, όσο και σε επίπεδο πωλήσεων». Όπως εξηγεί, η διαδικασία αυτή απαιτεί διαρκή προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα και κυρίως στον τομέα του R&D που η HTC θεωρεί αρκετά σημαντικό, καθώς και στους υπόλοιπους τομείς (Μάρκετινγκ, στρατηγικές συνεργασίες, R&D, κανάλια διάθεσης, τιμολογιακή πολιτική κ.ά.), αλλά εάν ακολουθηθεί με συνέπεια, αποδίδει.

Σχετικά με την παρουσίαση πολύ φθηνών smartphones, αναφέρει ότι είναι λογικές -μόνο το μέλλον θα δείξει όμως εάν είναι και ενδεδειγμένες- «αφού σε μία αγορά που ανθεί, είναι αναμενόμενο να προσπαθήσει κανείς να αποκτήσει μεγάλο “footprint” το οποίο θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί στο μέλλον ποικιλοτρόπως».

Όσον αφορά στην HTC επισημαίνει ότι στην παρούσα φάση δεν περνά σε άμεσο ανταγωνισμό, «αλλά κανείς δεν ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον, αφού τα πράγματα αλλάζουν με ραγδαίους ρυθμούς. Αυτήν τη στιγμή πάντως, το καταναλωτικό κοινό φαίνεται να εκτιμά και να προτιμά συσκευές ανώτερης ποιότητας και χαρακτηριστικών όπως αυτές της HTC, ανταμείβοντας την προσπάθειά μας».

Στην ψήφο εμπιστοσύνης που δίνουν οι καταναλωτές στα μεγάλα ονόματα του χώρου αναφέρεται και ο Θανάσης Πασχάλης, ο οποίος επισημαίνει ότι «αν δεν υπάρχει ένα ήδη χτισμένο brand με appeal στην εξελιγμένη τεχνολογία που είναι ταυτόχρονα ελκυστική, τότε πρακτικά είναι δύσκολο να τα βάλεις με τους μεγάλους παίκτες του χώρου».

Προφίλ καταναλωτή και κριτήρια επιλογής
Νικήτας Γλύκας, HTC: Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, το ποσοστό των κατόχων smartphones κινείται προς την περιοχή του 20% (σε επίπεδο πωλήσεων νέων συσκευών) και είναι κατά βάση άνθρωποι ηλικίας 20-50 ετών, σχετικά ομοιόμορφα «μοιρασμένοι» ανά δεκαετία ηλικίας. Oκαταμερισμός μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι πρακτικά ισόποσος (50-50), ενώ σχεδόν τα 2/3 εξ αυτών είναι κάτοικοι Αττικής.

Μεταξύ των διαφόρων «υποκατηγοριών» (εάν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσω μία τέτοια έκφραση), συναντάμε σημαντικές διαφοροποιήσεις, με τις μεγαλύτερες ηλικίες να δίνουν περισσότερη έμφαση στην επαγγελματική χρήση και τη διαχείριση του e-mail, στις πιο μικρές να κυριαρχεί η έννοια του social networking (Facebook, Twitter, Foursquare κ.λπ.), και το gaming να είναι πολύ έντονο τόσο σε μικρές όσο και σε μεσαίες ηλικίες. H επιλογή γίνεται με βάση τις ανάγκες κάθε καταναλωτή, με τη διαφορά ότι με τον όρο «ανάγκες» δεν αναφέρομαι αποκλειστικά σε απαιτήσεις γύρω από τις δυνατότητες και τα χαρακτηριστικά ενός smartphone, αλλά και στις ανάγκες έκφρασης της ιδιαίτερης προσωπικότητας κάθε καταναλωτή.

Στοιχεία όπως η σχεδίαση για παράδειγμα, όπου αποτελεί ένα πολύ σημαντικό τομέα ενδιαφέροντος της HTC, είναι ιδιαίτερα σημαντικά, ενώ υπάρχουν κριτήρια σε σχέση με τις δυνατότητες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε συσκευής, το αν υποστηρίζουν την εύκολη μεταφορά στοιχείων από τις προηγούμενες συσκευές των χρηστών, η ευκολία χρήσης, η οθόνη και η κάμερα, το αν είναι διαθέσιμες συγκεκριμένες εφαρμογές, καθώς φυσικά και το κόστος.

Πρόσθετα χαρακτηριστικά στα οποία η HTC επενδύει, όπως η υποστήριξη GPS και πλοήγησης σε συνδυασμό με «άνετες» οθόνες υψηλής ανάλυσης για Internet surfing, αποτελούν επίσης κριτήρια επιλογής.

Μαρίζα Σακκαλή: Οι χρήστες των smartphones είναι άνθρωποι που τους αρέσει να είναι συνεχώς online και να ζουν την καθημερινότητα εκμεταλλευόμενοι οτιδήποτε αυτή μπορεί να προσφέρει. Κάποτε ίσως λέγαμε ότι τα smartphones αποτελούν μια κατηγορία προϊόντων που απευθύνονται κυρίως σε νέους ανθρώπους, αλλά τα στοιχεία της αγοράς μας δείχνουν ότι αυτή η τάση έχει επεκταθεί σε όλες τις ηλικίες και μάλιστα με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Είναι απλά θέμα χρόνου να επικρατήσουν στην αγορά.

Όσον αφορά στα κριτήρια επιλογής συσκευής, πλέον των βασικών λειτουργιών, μεγάλη σημασία έχει το φιλικό interface και το ευέλικτο λειτουργικό σύστημα, όπως το Αndroid που διαθέτει πολλές δωρεάν εφαρμογές και ταυτόχρονα είναι αναβαθμίσιμο. Το μέγεθος και η ποιότητα απεικόνισης της οθόνης, η ανάλυση της φωτογραφικής μηχανής, το μέγεθος της συσκευής, το αν διαθέτει πληκτρολόγιο είναι επίσης σημαντικά κριτήρια για διαφορετικούς τύπους καταναλωτών.

Θανάσης Πασχάλης: Επειδή ούτως ή άλλως για τον καταναλωτή του σήμερα το κινητό τηλέφωνο είναι φετίχ, θα έλεγα πως ο οποιοσδήποτε έχει την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει ένα smartphone και έχει ενδιαφέρον γενικότερα με την τεχνολογία, είναι και πιθανός αγοραστής. Όσον αφορά στα κριτήρια επιλογής της συσκευής, θα έλεγα ότι είναι το brand και το hype.

Σύνδεση στο Ιnternet μέσω κινητού για το 40% των Ελλήνων
Το ευοίωνο μέλλον για τα smartphones αποκαλύπτει και πρόσφατη έρευνα της Nokia με θέμα «Mobile Internet in Greece» η οποία δείχνει ότι το μέλλον των κινητών τηλεφώνων βρίσκεται στα applications και στην πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία online ερευνών Poolpilots σε συνεργασία με τη MindTake την περίοδο Σεπτεμβρίου/Οκτωβρίου 2010 και είναι αντιπροσωπευτική του ελληνικού online πληθυσμού.

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία της έρευνας, το 40% των ελλήνων χρηστών Ιnternet, χρησιμοποιεί το κινητό του για να έχει πρόσβαση στο Ιnternet ενώ περισσότεροι από τους μισούς χρήστες Mobile Internet (60%) περιλαμβάνουν προπληρωμένα πακέτα δεδομένων στα προσωπικά τους συμβόλαια κινητής τηλεφωνίας. Η διαδεδομένη πρόσβαση στο Ιnternet μέσω του κινητού τηλεφώνου φαίνεται να συνδέεται άμεσα και με την αυξημένη χρήση των mobile applications αφού το 1/3 (34%) των συμμετεχόντων χρησιμοποιεί τακτικά τα mobile applications.

Όσον αφορά στις κατηγορίες applications που προτιμούν οι Έλληνες, η πλοήγηση κατακτά την κορυφή των προτιμήσεών τους (64%). Ακολουθούν τα εργαλεία οργάνωσης, όπως τα task managers (52%), τα παιχνίδια (49%) και ο καιρός (45%). Τα applications κοινωνικής δικτύωσης έρχονται στην πέμπτη θέση (44%). Τέλος, από τα στοιχεία της έρευνας διαφαίνονται και τα brands που οι Έλληνες θα ήθελαν να δουν να γίνονται applications.

Πρώτη στη λίστα είναι η μετρολογική υπηρεσία ΕΜΥ (48%), δεύτερο το ειδησεογραφικό portal In.gr (35%) και τρίτη η αεροπορική εταιρεία Aegean Airlines (34%). Έπονται ο οδηγός διασκέδασης Αθηνόραμα (33%) και η αεροπορική εταιρεία Olympic Air (31%).