Ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά και τα ζητούμενα της καταναλωτικής ζήτησης μετά το πέρας της πανδημίας του Covid19; Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί σοβαρά τα brands τους τελευταίους μήνες, με τις σχετικές έρευνες να δείχνουν σημαντικές αλλαγές, αλλά και πολλές “γκρίζες ζώνες” που θα δυσκολέψουν τη δουλειά των marketers.
Eίναι προφανές ότι μόνο εύκολο δεν είναι να προβλέψει κανείς πότε – και αν – θα περάσει στην ιστορία ο Covid19. Πόσο μάλλον να μπορέσει να σχεδιάσει με ασφάλεια το νέο μοντέλο καταναλωτή που θα προκύψει μετά από την πανδημία αυτή. Έρευνες έχουν γίνει δεκάδες τους τελευταίους μήνες, τόσο στη χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό, με τα πρώτα συμπεράσματα να είναι εξόχως ενδιαφέροντα και να αναδεικνύουν σημαντικές προκλήσεις για marketers και διαφημιστές.
Η ΕΥ είναι από τις εταιρείες που τους τελευταίους μήνες έχoυν μελετήσει σε βάθος την καταναλωτική συμπεριφορά, μέσα από την μηνιαία έρευνα Future Consumer Index. Και είναι πολύ ενδιαφέρον να δει κανείς τις αλλαγές που επέρχονται στα συμπεράσματά της, από μήνα σε μήνα. Τον περασμένο Μάιο π.χ., η σχετική έρευνα ανέδειξε 4 νέες τάσεις καταναλωτικής συμπεριφοράς, τις οποίες η ΕΥ ονόμασε «Cut deep», «Stay calm, carry on», «Save and stockpile» και «Hibernate and spend». Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση αυτή, οι καταναλωτές της ομάδας «Cut deep» (27,3%) έχουν περιορίσει τις δαπάνες τους σε όλες τις κατηγορίες δαπανών, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας στην απασχόληση.
Αντίθετα, όσοι ανήκουν στην ομάδα «Stay calm, carry on» εξακολουθούν να ξοδεύουν κανονικά (26,2%). Η μεγαλύτερη μερίδα καταναλωτών, η οποία διακατέχεται από απαισιοδοξία για το μέλλον, κατατάσσεται στην κατηγορία «Save and stockpile» (35,1%), ενώ η τελευταία ομάδα, «Hibernate and spend» (11,4), ξοδεύει περισσότερα.
Η έρευνα προέβλεπε τότε ότι μετά το τέλος της πανδημίας 5 νέες ομάδες αναμένεται να αναδειχθούν, με κεντρικά στοιχεία τις «συνεχιζόμενες περικοπές» (13,1%), τη «συνεχιζόμενη λιτότητα» (21,7%), την «επιστροφή στην κανονικότητα» (31,4%), τους «προσεκτικά υπερβολικούς στις δαπάνες» (24,7%) και την «δυναμική επιστροφή στην κατανάλωση» (9,1%). Τρεις μόλις μήνες μετά, η ίδια έρευνα εντοπίζει 5 νέες κατηγορίες καταναλωτών, που θα προκύψουν μετά το πέρας της πανδημίας του Covid19.
Οι κατηγορίες αυτές είναι οι Affordability first (το 30% του δείγματος), Health first (26%), Planet first (17%), Society first (16%) και Experience first (11%). Eύκολα μπορεί κάποιος να καταλάβει τα ζητούμενα της κάθε κατηγορίας καταναλωτών, ωστόσο είναι σημαντικό να δούμε ότι το affordability και το health first παραμένουν ψηλά στα ζητούμενα, ενώ το experience που πριν την πανδημία ήταν στις πρώτες θέσεις τώρα έχει εκτοπιστεί στην τελευταία θέση, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 11% του δείγματος της έρευνας.
Δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσο θα αλλάξουν τα δεδομένα στην επόμενη έρευνα της ΕΥ, εφόσον δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την πορεία της πανδημίας. Εκείνο όμως που θα μπορούσαμε να κρατήσουμε ως ένα – κάποιο – συμπέρασμα είναι το γεγονός ότι η υγεία και η σχέση ποιότητας-τιμής θα κυριαρχήσουν και τους επόμενους μήνες, ως βασικά ζητούμενα των καταναλωτών.
Παραμένοντας στην τελευταία σχετική έρευνα της ΕΥ, είναι ξεκάθαρο ότι οι καταναλωτές αναμένεται να προβούν σε δραματικές και μόνιμες αλλαγές, με το 62% να δηλώνουν ότι σκοπεύουν να είναι πιο ενημερωμένοι και προσεκτικοί όσον αφορά στη σωματική τους υγεία και το 58% να δίνουν όλο και μεγαλύτερη έμφαση στη σχέση ποιότητας-τιμής στο μέλλον. Οι αξίες των καταναλωτών είναι αυτές που θα θέσουν για άλλη μια φορά τους κανόνες του παιχνιδιού. Μένει να δούμε την ένταση της επιρροής αυτής. Οι προκλήσεις για τον κλάδο της Επικοινωνίας είναι ίσως μεγαλύτερες από ποτέ…