Διαβάζω τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας του Ερευνητικού Εργαστηρίου Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Σύμφωνα με το άρθρο, παρατηρείται «σημαντική στροφή των καταναλωτών στο Μade in Greece» και «οι πολίτες κατανοούν τη σημασία που έχει η στήριξη των εγχώριων προϊόντων», ενώ ο διευθυντής του Εργαστηρίου καθηγητής Γ. Μπαλτάς δηλώνει ότι «το καταναλωτικό κίνημα στήριξης των προϊόντων ελληνικής παραγωγής ή ελληνικής προέλευσης είναι πάρα πολύ ισχυρό και συντριπτικά πλειοψηφικό. Το καταναλωτικό κίνημα “Made in Greece” αφορά συμπεριφορές αυτοσυντήρησης που αναπτύσσονται στην ελληνική κοινωνία που προσπαθεί να κρατήσει ζωντανή την παραγωγική βάση της χώρας. Είναι αξιοσημείωτη η ορθολογική αντιμετώπιση του θέματος και η κατανόηση από το σύνολο σχεδόν των πολιτών της σημασίας που έχει η στήριξη των εγχώριων προϊόντων για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την αντιμετώπιση της ανεργίας».
Όλα καλά μέχρι εδώ. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν προσπαθείς να ερευνήσεις το ποια θεωρεί ο μέσος Έλληνας ως προϊόντα ελληνικής παραγωγής ή ελληνικής προέλευσης ή το κατά πόσο μπορεί να αξιολογήσει με ορθολογικό τρόπο την επίδραση των καταναλωτικών του επιλογών στην ελληνική οικονομία. Πόσοι δύνανται να διακρίνουν το συνολικό αποτύπωμα μιας επιχείρησης στην ελληνική οικονομία, όχι μόνο σε θέμα παραγωγής αλλά και π.χ. σε θέματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, φοροδοσίας, επενδύσεων, περιβαλλοντικής συνείδησης ή εργοδοτικών πρακτικών και ανάπτυξης ανθρωπίνων πόρων, ώστε να τις στηρίξουν και να επιλέξουν αντίστοιχα; Μήπως τελικά μια άκριτη «Made in Greece» καταναλωτική συμπεριφορά μπορεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ακόμα και να βλάψει την ελληνική οικονομία;
Παραδείγματα από την πρόσφατη ειδησεογραφία μας δείχνουν πόσο πολύπλοκη μπορεί να είναι η καταναλωτική απόφαση: Πόσοι γνωρίζουν ότι καινοτόμα προϊόντα καπνού για τη μεγαλύτερη διεθνή μάρκα καπνικών προϊόντων θα ξεκινούν το παγκόσμιο ταξίδι τους παραγόμενα μόνο στην Ελλάδα και δύο ακόμα χώρες; Πόσοι γνωρίζουν ότι η μεγαλύτερη διεθνής μάρκα αναψυκτικών ξεκινάει την παραγωγή του νέου της variant στο εργοστάσιο του εμφιαλωτή της στο Σχηματάρι; Πόσοι γνωρίζουν ότι μεγάλος διεθνής παίκτης στο χώρο των εκπτωτικών super market – από αυτούς που οι κλασσικοί «αγανακτισμένοι» του ελληνικού διαδικτύου αγαπούν να μισούν – εξάγει μαζικά ελληνικά προϊόντα τοποθετώντας τα σε ράφια καταστημάτων στις πιο απίθανες χώρες του κόσμου; Πώς μπορεί άραγε ο μέσος καταναλωτής να αξιολογήσει με ορθολογικό τρόπο το αποτύπωμα των παραπάνω μαρκών ή επιχειρήσεων στην ελληνική οικονομία ώστε να το κρίνει ως υπέρτερο ή ως υποδεέστερο άλλων που τις θεωρεί πιο «ελληνικές»;