Ο Νταβίντ Καμύ βάλθηκε να αναβιώσει το πνεύμα των «μεγάλων μυθιστορημάτων» που τα έχουν όλα: και συναρπαστική πλοκή, και μπόλικη περιπέτεια, και έντονο συναίσθημα αλλά και ικανοποιητικές δόσεις φαντασιακών στοιχείων. Έμπνευσή του, τα θρυλικά «romans» των μεσαιωνικών χρόνων. Ο ίδιος αναφέρει τα Le Roman de Renart, Le Roman de Thebes, Le Roman d’Alexandre, Le Roman de Brut, Le Roman d’Eneas και, βέβαια, Le Roman du Graal – για όσους είναι εξοικειωμένοι με το είδος.

Όσοι πάλι δεν είναι, θα μείνουν σε πρώτο επίπεδο ανάγνωσης και θα απολαύσουν ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα, όποιο είναι αυτό (ή αυτά) από μια σειρά πέντε ομοειδών τα οποία ευαγγελίζεται ο αναπαλαιωτικά νεωτεριστής Καμύ. Ήδη έχουν εκδοθεί τα τρία στη Γαλλία (και δύο στην Ελλάδα) αποτελώντας συνολικά «Το έπος του σταυρού» (Le Roman de la Croix). Όσοι πιστοί, προσέλθετε!

Εκείνο όμως που ενδιαφέρει εμάς, τους ρεαλιστές του Μάρκετινγκ, είναι η εμπορική διάσταση του θέματος. Διότι ένα βιβλίο μπορεί να είναι προϊόν αδέσμευτης φαντασίας, δεν παύει όμως να είναι και ένα προϊόν που διατίθεται προς πώληση. Πώς λοιπόν συνδυάζονται αυτά τα δύο; Πώς ένας συγγραφέας επικοινωνεί με το κοινό του (και ίσως και με τον ίδιο του τον εαυτό) μέσω των βιβλίων, όμως η επικοινωνία αυτή γίνεται μέσω μιας συναλλαγής;

Ο κόσμος του βιβλίου είναι συναρπαστικός από όλες τις απόψεις. Και ως περιεχόμενο αλλά και ως ένας εμπορικός κλάδος με τις δικές του ιδιομορφίες. Όπως, εννοείται, ότι τις δικές του ιδιομορφίες έχει και κάθε συγγραφέας.

Σήμερα θα φωτίσουμε μια μικρή πτυχή αυτού του κόσμου, ζητώντας από τον ίδιο τον Νταβίντ Καμύ να μας μεταφέρει τις σκέψεις του – και θα μας αποκαλυφθεί ένας κόσμος εξαιρετικών συναισθημάτων.

Μήπως, τελικά, η πρώτη ύλη του Μάρκετινγκ είναι τα συναισθήματα εκείνων που δημιουργούν τα προϊόντα;

Το βιβλίο και το σύστημα
Marketing Week: Ένα βιβλίο, είναι ένα προϊόν; Γράφετε μόνο με βάση την έμπνευσή σας, ή λαβαίνετε υπόψη και τις προσδοκίες των αναγνωστών σας;

David Camus: Για μένα, το βιβλίο δεν είναι και δεν θα γίνει ποτέ προϊόν. Πρώτα απ’ όλα είναι μια ψυχή, μια αγαθή οντότητα που νοιάζεται για μας και θέλει να μας κάνει καλό. Άλλωστε, δεν διαβάζω τα βιβλία, αλλά τους συγγραφείς, που είναι άνθρωποι… Διαβάζω έργα. Αυτά τα έργα και οι συγγραφείς τους έχουν μια ψυχή. Δεν θέλω να πω ότι και τα «προϊόντα» (όπως γάλα, αυτοκίνητο, παπούτσια κ.ά.) δεν διαθέτουν κι αυτά ψυχή – είμαι πεπεισμένος πως διαθέτουν, παρά το ότι εκείνοι που τα εμπνέονται δεν το συνειδητοποιούν. Αλλά είμαι περισσότερο δεκτικός στην ψυχή των βιβλίων. Πόσο μάλλον που, ως συγγραφέας, μπορώ να βοηθήσω την ψυχή ενός βιβλίου να έρθει στον κόσμο, να «ενσαρκωθεί».

Είμαι ένας πορθμέας, ένας πορθμέας ψυχών.

Για τους εκδότες, διανομείς, βιβλιοθηκάριους, η απάντηση είναι διαφορετική. Για εκείνους ναι, ένα βιβλίο είναι «επίσης» ένα προϊόν.

Ένα βιβλίο όπως το «Morgennes» (σ.σ. στα ελληνικά κυκλοφορεί με τον τίτλο «Το έπος του σταυρού») απαίτησε από μένα ενάμιση χρόνο δουλειάς. Σε ενάμιση χρόνο, ο γάλλος εκδότης του (Robert Laffont) παρήγαγε περισσότερα από 300 βιβλία. Άρα, το 100% της δουλειάς μου για τη διάρκεια ενάμιση χρόνου, δεν αντιπροσωπεύει παρά μόλις το 0,33% της δουλειάς του εκδοτικού οίκου στο ίδιο χρονικό διάστημα.

Το βιβλίο μου μπαίνει σε ένα σύστημα που είναι σχεδιασμένο για να «διεκπεραιώνει» 220 βιβλία το χρόνο. Αυτό το σύστημα υπήρχε πριν το βιβλίο μου και θα εξακολουθήσει να υπάρχει. Κατά κάποιο τρόπο, το βιβλίο μου είναι το «προϊόν» που τεκμηριώνει αυτόν τον «αγωγό».

Ωστόσο, αυτό το «σύστημα» χρησιμοποιεί ταυτόχρονα και ανθρώπους που διαβάζουν, και για τους οποίους επίσης τα βιβλία έχουν ψυχή.

Marketing Week: Σε ποιους απευθύνεστε, με μυθιστορήματα όπως η σειρά «Le Roman de la Croix»;

David Camus: Γράφω κατ’ αρχήν για να ικανοποιήσω τον έφηβο που υπήρξα, το παιδί που κρύβω μέσα μου και το οποίο είναι θλιμμένο για κάποιο λόγο που αγνοώ. Γράφοντας, επιχειρώ να καταπραΰνω τις οδύνες που μου προκαλεί ένα φάντασμα το οποίο με κυνηγάει και το οποίο ελπίζω να απομακρύνω – να το κάνω να σωπάσει. Εν τέλει, το «Le Roman de la Croix» έχει σκοπό τη συμφιλίωση. Τη συμφιλίωση των ειδών (κλασική λογοτεχνία και λογοτεχνία κατά κατηγορίες), τη συμφιλίωση των ηλικιών… Ανάμεσα στις αναγνώστριες και στους αναγνώστες μου υπάρχουν άνθρωποι όλων των ηλικιών. Προσπαθώ πάντα να είμαι όσο το δυνατόν πιο προσιτός.

Δεν υπολογίζω τα «γούστα» του κοινού – αλλά υπολογίζω το «κοινό» το ίδιο. Δεν μπορείς να λέγεσαι συγγραφέας αν δεν διερωτάσαι πώς το κοινό δέχεται αυτό που γράφεις.

Έχω ως αρχή μου να θεωρώ τον εαυτό μου ως μέρος του κοινού επίσης. Έτσι, προσπαθώ να ικανοποιώ και τις δικές μου επιθυμίες – δηλαδή, αυτές του φαντάσματός μου…

Προσπαθώ να γράφω αυτά που δεν μπορώ να βρω αλλού. Αν αισθάνομαι ότι ένας άλλος συγγραφέας έχει ήδη γράψει το ίδιο ή θα το έγραφε καλύτερα ή έστω τόσο καλά όσο εγώ, δεν το γράφω – ή προσανατολίζω εκ νέου τη δουλειά μου. Αναζητώ τη δική μου ιδιαιτερότητα. Τη φωνή μου. «Τι πρωτότυπο προσφέρω;» Αν η απάντηση είναι «τίποτα», δεν γράφω. Θέλω να βρίσκω στα γραπτά μου μια απάντηση -ή απαντήσεις- που δεν βρίσκονται αλλού.

Και κατά συνέπεια ελπίζω να δώσω αυτήν την απάντηση -ή τις απαντήσεις- στους αναγνώστες μου. Καθώς είναι περισσότεροι από μένα, είναι πιθανό να έχουν τις ίδιες ερωτήσεις με εμένα.

Marketing Week: Η επιστροφή στο πνεύμα της κλασικής λογοτεχνίας μπορεί να σημαίνει παράλληλα και μια ανανέωση της σύγχρονης λογοτεχνίας;

David Camus: Εάν ως «κλασική λογοτεχνία» εννοούμε «λογοτεχνία που αφηγείται μια ιστορία», η απάντηση είναι ναι. Αλλά η λογοτεχνία δεν είναι μόνο «αφήγηση μιας ιστορίας». Η γαλλική λογοτεχνία είναι πλούσια, διαθέτοντας για παράδειγμα το Μονταίν και το Ρουσσώ οι οποίοι δεν αφηγούνται ιστορίες.

Αυτοί οι δύο τύποι λογοτεχνίας έχουν συνυπάρξει πάντα και πάντα θα συνυπάρχουν.

Στη Γαλλία πιστεύουμε αδικαιολόγητα ότι η λογοτεχνία έχει ξεφύγει από την τέχνη να αφηγείται ιστορίες. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Το σωστό είναι ότι το «νέο μυθιστόρημα» έχει προκαλέσει τη μεγάλη προσοχή των media. Αλλά τη στιγμή που αντιπροσωπεύει μόνο 20 χρόνια (γαλλικής) λογοτεχνίας, αυτή η άποψη παραποιεί την πραγματικότητα. Είναι μια άποψη «μιντιακή» – ένας άλλος τρόπος να αφηγείσαι ιστορίες…

Οι ιστορίες είναι ζωτική ανάγκη για μένα. Καλής ποιότητας, καλογραμμένες, καλά τεκμηριωμένες. Μια λογοτεχνία σχολαστική και προσιτή συνάμα, που ικανοποιεί τις πολυάριθμες επιθυμίες μου (να ψυχαγωγηθώ, να ενημερωθώ, να αποδράσω, να στοχαστώ…).

Είναι σημαντικό, γιατί για όποιον θέλει να υπάρχει, το να αφηγηθεί την ιστορία του, όπως και αυτήν της χώρας και της κοινωνίας του, είναι ουσιαστικός όρος.
Όχι ζωή που να μην αντιπροσωπεύει τη ζωή.

Όχι ψυχή χωρίς ιστορία.

Αν υπάρχει ένα πρόβλημα που μας κάνει να υποφέρουμε, αυτό πιστεύω ότι είναι η έλλειψη ψυχής. Δεν αναφέρομαι στη θρησκεία, αλλά σε όλα εκείνα που μοιάζουν επουσιώδη και τελικά είναι τόσο σημαντικά.

Info
Ο Νταβίντ Καμύ γεννήθηκε το 1970. Ζει και εργάζεται στο Παρίσι. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν ήδη δύο από τα μυθιστορήματα του Νταβίντ Καμύ: «Οι στρατιώτες του Χριστού» και «Το έπος του σταυρού» (εκδόσεις Ψυχογιός). Το πρώτο τιμήθηκε με το Prix Relay ως το καλύτερο περιπετειώδες μυθιστόρημα.
Η σελίδα του συγγραφέα στο διαδίκτυο: www.david-camus.com