Τα δύο αυτά σποτ ξεκίνησαν από το προφίλ του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα στο Instagram, δίνοντας έτσι το στίγμα της επικοινωνιακής στρατηγικής που αναμένεται να ακολουθήσουν τα πολιτικά κόμματα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, η οποία αναμένεται να είναι η πλέον πολωτική των τελευταίων χρόνων, δοκιμάζοντας τις αρχές της πολιτικής επικοινωνίας.
Το σποτ του ΣΥΡΙΖΑ για την στεγαστική πολιτική στους νέους διανεμήθηκε μέσα από τα social media του κόμματος και σε αυτό ακούγεται – χωρίς να εμφανίζεται – ο Αλέξης Τσίπρας με το σχόλιο: «Θες να φύγεις από το πατρικό σου; Τα πράγματα είναι πολύ εύκολα… ή μήπως όχι;». Το σποτ προκάλεσε την αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου να σχολιάζει ότι «με βίντεο δεν στεγάστηκε κανείς. Όπως και κανείς δεν πήγε πουθενά με μετρό-μουσαμάδες», υπονοώντας την παρουσίαση του μετρό Θεσσαλονίκης που είχε κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ κατά την διάρκεια της δικής του κυβερνητικής θητείας, όπου αντί για υλοποιήσιμα έργα είχε τοποθετήσει μουσαμάδες που απεικόνιζαν το μετρό της πόλης… στο μέλλον. Παραμένοντας στον ΣΥΡΙΖΑ, το σποτ αυτό αποτέλεσε ουσιαστικά την αποκάλυψη της καμπάνιας «Χάου Του» που απευθύνεται στους νέους και τις νέες 17-24 ετών, μετά από το πρωτοχρονιάτικο σχετικό teaser. Τα παραπάνω αποτελούν απλά την αρχή μια ενδιαφέρουσας προεκλογικής μάχης σε επίπεδο πολιτικής διαφήμισης, όπου τον πρώτο λόγο θα έχουν τα social media.
H πολιτική επικοινωνία από την πρώτη στιγμή διέθετε κάποια απαραίτητα δομικά στοιχεία, τα οποία εξασφάλιζαν τόσο την επιστημονικότητα όσο και την αποτελεσματικότητά της. Εξετάζοντας τον όρο με την επιστημονική του διάσταση, επιλέξαμε δύο ορισμούς – από τους δεκάδες που υπάρχουν– οι οποίοι αποτυπώνουν πιο καθαρά το περιεχόμενό της. Σύμφωνα με τον ορισμό που έδωσε το 1995 ο B. Franklin, πολιτική επικοινωνία είναι «η αλληλόδραση ανάμεσα στα MME και στα πολιτικά συστήματα σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο». Το 2002 ο Ν. Δεμερτζής έδωσε έναν πιο ολοκληρωμένο ορισμό, κατά τον οποίο πολιτική επικοινωνία είναι «η ηθελημένη ή αθέλητη μεταβίβαση και παραγωγή μηνυμάτων, λεκτικής και εξω-λεκτικής φύσεως, που αναφέρονται στην άσκηση της πολιτικής εξουσίας από, μεταξύ και εντός των θεσμών του πολιτικού συστήματος, τα οποία επηρεάζουν τις ατομικές πολιτικές γνώμες, στάσεις και συμπεριφορές σε τοπική, εθνική και διεθνή κλίμακα». Μέσα σε μόλις 20 χρόνια όμως από τότε και με την ταχύτατη διείσδυση των νέων τεχνολογιών, του διαδικτύου και των social media, αλλά και της εξάπλωσης των fake news, η ανάγκη δημιουργίας ενός νέου μοντέλου πολιτικής επικοινωνίας προβάλλει πιο επιτακτική από ποτέ.
Το νέο αυτό μοντέλο θα πρέπει να διαθέτει τρεις βασικές αρχές, υπηρεσιακό ήθος (service ethos), συμμετοχικότητα (και συμπερίληψη), ενσυναίσθηση. Κατά τη γνώμη μας, η ενσυναίσθηση αποτελεί το πλέον κεντρικό στοιχείο αυτού του νέου μοντέλου. Σύμφωνα δε με την Αναστασία Βενετή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πολιτικής Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ στη Μ. Βρετανία, «η ρητορική από πάνω προς τα κάτω, από ηγέτες που εκφράζουν τη δική τους ανωτερότητα (exceptionalism) και η απόσταξη πολύπλοκων κοινωνικών ζητημάτων σε απλά μηνύματα, έχει αποδειχθεί ανεπαρκής στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες». Συμφωνούμε. Η πολιτική επικοινωνία σήμερα είναι μονοδιάστατη, εστιάζοντας στην επικοινωνία εκείνη που γοητεύει βραχυχρόνια τον ψηφοφόρο και επηρεάζει την εκλογική του συμπεριφορά. Αυτό θα πρέπει να αλλάξει. Δεν είναι εύκολο, αλλά ούτε και ανέφικτο. Προϋποθέτει αλλαγή νοοτροπίας και βούληση. Στοιχεία που δεν γνωρίζουμε εάν ευδοκιμούν στην πατρίδα μας…