Η οξύτητα της κρίσης την οποία βιώνουμε προκαλεί πάσης φύσεως αντιδράσεις και παρενέργειες. Μερικές από αυτές είναι εντούτοις και θετικές, για να επιβεβαιωθεί η σοφή ρήση των αρχαίων («ουδέν κακόν…).

Το περιεχόμενο των σχετικών κωδίκων είναι σχετικά απλό και μπορεί να φαίνεται εκ πρώτης όψεως αυτονόητο. Όμως η υπογραφή και αυτοδέσμευση των επιχειρήσεων στις βασικές αυτές αρχές δεοντολογίας είναι σήμερα περισσότερο παρά ποτέ ιδιαίτερα σημαντική. Κι αυτό δεν αφορά μόνο στην πρακτική εφαρμογή των αρχών που περιγράφονται. Αφορά επίσης και στη δημιουργία μιας καινούριας νοοτροπίας συλλογικότητας, την οποία έχει όσο ποτέ ανάγκη και ο κλάδος και η χώρα.

Οι σύγχρονες κοινωνικές επιστήμες έχουν διαπιστώσει ότι η αυτοδέσμευση και μόνο, ατόμων ή επιχειρήσεων, με τη χρήση κωδίκων συμπεριφοράς, έχει ως αποτέλεσμα το δραστικό περιορισμό των αρνητικών φαινομένων που διέπουν οι σχετικοί κώδικες. Ακόμα και για θέματα που εκ πρώτης όψεως δεν θα ανέμενε κανείς ότι θα λειτουργούσαν τόσο αποτελεσματικά, όπως η μη χρήση μεθόδων αδιαφάνειας στις δημόσιες προμήθειες.

Συνεπώς, με την καθιέρωση και εφαρμογή απλών κανόνων δεοντολογίας που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των δεσμευόμενων εταιρειών, επιτυγχάνεται μια έμπρακτη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και της εμπιστοσύνης, σε μια περίοδο που η έλλειψη εμπιστοσύνης έχει κλονίσει τα θεμέλια της ιδιωτικής οικονομίας σε όλα τα επίπεδα. Από την αξία της παρεχόμενης πίστωσης, μέχρι την ποιότητα των ανθρώπινων συμπεριφορών.

Ταυτόχρονα όμως η καθιέρωση και εφαρμογή κωδίκων αυτοδέσμευσης επιτυγχάνει αυτομάτως και μια βελτίωση συλλογικότητας στην αντιμετώπιση προβλημάτων, που δεν αφορά μόνο στον συγκεκριμένο κλάδο αλλά και τη χώρα στο σύνολό της. Γιατί ένα από τα βασικά αίτια της κρίσης ήταν ασφαλώς και το τερατώδες έλλειμμα συλλογικότητας και αίσθησης του κοινού συμφέροντος. Έλλειμμα που συνεχίζει να διέπει τις δημόσιες συμπεριφορές των κάθε είδους ηγεσιών και όχι μόνο.

Ο κλάδος της Επικοινωνίας, ιστορικά πρωτοπόρος, από τη δεκαετία του 70 στην εφαρμογή κωδίκων αυτοδέσμευσης, χρησιμοποίησε το εργαλείο αυτό για να οικοδομήσει, με πολύ κόπο και προσπάθεια πολλών σημαντικών ανθρώπων, μια δική του συλλογικότητα. Η ευρύτερη κοινωνική νοοτροπία των ακραία ατομικιστικών και μυωπικών συμπεριφορών, που επικράτησε σταδιακά στις δεκαετίες που ακολούθησαν και κορυφώθηκε με τρόπους που όλοι καλά γνωρίζουμε, υπονόμευσε και διάβρωσε τους θεσμούς και τη συλλογικότητα του κλάδου, δεν κατάφερε όμως ποτέ να γκρεμίσει το οικοδόμημα που είχε χτιστεί. Τα θεμέλια ήταν στέρεα και άνθεξαν.

Τώρα στην εποχή της μεγάλης δοκιμασίας, κατά τη διάρκεια της οποίας χάνονται όνειρα και κόποι δεκαετιών και οι άνθρωποι εξαρτώνται όσο ποτέ από τους γύρω τους, το οικοδόμημα της συλλογικότητας του κλάδου πρέπει κατ’ εξοχήν να ενισχυθεί και να ανακαινιστεί. Η πρωτοβουλία της ΕΔΕΕ είναι σημαντική γιατί με πολλούς τρόπους βοηθά στο έργο αυτό, που είναι περισσότερο δύσκολο αλλά και περισσότερο αναγκαίο από ποτέ.