Ποιο είναι το ενδιαφέρον στο παίγνιο αυτό: Οι δύο κατηγορούμενοι διατρέχουν το μεγαλύτερο ρίσκο αν επιλέξουν την πιο προφανή λύση, δηλαδή αν παραδεχθούν την προσωπική τους ενοχή, ενώ ταυτόχρονα ο άλλος παραμείνει σιωπηλός. Αυτή γιατί σύμφωνα με τις επιλογές που έχουν δοθεί, αν μόνο ένας παραδεχθεί την ενοχή του, τότε ο ίδιος μπορεί μεν να απελευθερωθεί, ο άλλος όμως θα καταδικαστεί στη μέγιστη των ποινών – δεκαετία.
Πιο σημαντικό: Η ελάχιστη ποινή θα επιβληθεί όταν και εφόσον ο καθένας εμπιστευθεί τον άλλο, ότι θα μείνει σιωπηλός, και φυσικά σιωπήσει και ο ίδιος. Ποια θα ήταν η δική σας επιλογή; Πώς πιστεύετε ότι εξελίσσεται το τόσο διάσημο «δίλημμα των φυλακισμένων», το γνωστότερο ίσως δείγμα από τη θεωρία των παιγνίων;
Το 1979 διοργανώθηκε ένα πείραμα μεταξύ 14 συμμετεχόντων, όπου στο πλαίσιο ανά δύο μεταξύ τους αγώνων εξελίχθηκαν 200 γύροι του διλήμματος αυτού. Διαπιστώθηκε τότε ότι η καλύτερη στρατηγική είναι να εμπιστευτείς τον άλλον, ενώ στο δεύτερο γύρο μεταξύ των ίδιων παικτών, η προτιμώμενη στρατηγική ήταν να μιμηθείς την επιλογή που έκανε ο συμπαίκτης στον προηγούμενο αγώνα. Γιατί; Μα απλώς γιατί κι εκείνος θα μιμηθεί τη δική σου στρατηγική και θα την ακολουθήσει.**
Πόσοι από εμάς επέλεξαν και επιλέγουν άραγε αυτήν τη στρατηγική, της εμπιστοσύνης;
Πριν από μερικά χρόνια, ένας τρομερός δάσκαλος είχε πει: Το πρόβλημα με τον «κατεργάρη» είναι ότι δεν μπορεί να εμπιστευτεί ούτε τον εαυτό του!
* Αποδίδεται στην Indira Gandhi.
** Το παραπάνω αποτελεί προσαρμογή από το “The Decision book” των M. Krogerus & R. Tschappeler.