Η αισθητή μείωση στο διάθεσιμο εισόδημα, η ανεργία, αλλά και οι αντιδικίες μεταξύ κράτους, ιατρών και φαρμακοποιών, αφήνουν σε πολλές περιπτώσεις όλο και περισσότερους Έλληνες χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ή χωρίς πρόσβαση σε βασικές εξετάσεις. Το ευαίσθητο ραντάρ της Κοινωνικής Υπευθυνότητας των επιχειρήσεων, έχει εντοπίσει την ανάγκη αυτή και έχει στραφεί προς την ανακούφισή της. Γεγονός είναι ότι η υγεία αποτελούσε ανέκαθεν βασικό πυλώνα της ΕΥ των φαρμακευτικών επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων της φροντίδας υγείας γενικότερα.

Από κει και πέρα, εταιρείες και από πολλές διαφορετικές κατηγορίες της αγοράς είχαν πάντα την υγεία ως πυλώνα της ΕΥ τους, υλοποιώντας μακροπρόθεσμα προγράμματα που αφορούν κυρίως στον τομέα της πρόληψης. Η πρόσφατη επικαιρότητα δείχνει ότι οι σχετικές δράσεις, από όλες τις πλευρές, έχουν ενταθεί, γεγονός που φανερώνει ότι η φροντίδα της υγείας και η περίθαλψη παραμένουν ψηλά στην ατζέντα.

Η υγεία πάνω απ’ όλα
Η επικαιρότητα των τελευταίων ετών, αποκαλύπτει την έντονη δραστηριότητα της Εταιρικής Υπευθυνότητας στον τομέα της Υγείας. Από την παροχή δωρεάν εξετάσεων, έως την κάλυψη φαρμακευτικών αναγκών, η γκάμα είναι εξαιρετικά διευρυμένη. Σε αυτό το πλαίσιο, συγκεκριμένες παθήσεις με υψηλή αναγνωρισιμότητα, όπως για παράδειγμα ο καρκίνος του μαστού, αποτελούν πεδίο προσφοράς για πολλές επιχειρήσεις.

Σε συνεργασία με την Μαιευτική – Γυναικολογική κλινική Ρέα και στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Μήνα Μαστού, ο Kiss Fm 92,9 προσέφερε στις ακροάτριές του τη δυνατότητα να κερδίζουν ψηφιακές μαστογραφίες. Η ΦΑΓΕ, συμμετείχε ως χορηγός στον καθιερωμένο αγώνα δρόμου Greece Race for the Cure και δημιούργησε τη δική της πολυπληθή ομάδα, μία από τις μεγαλύτερες εταιρικές. Επίσης, η Euromedica παρείχε εξετάσεις μαστογραφίας σε προνομιακές τιμές σε όλα τα διαγωνιστικά κέντρα του Ομίλου στην Αττική, ενώ και το Doctoranytime.gr χάρισε 500 δωρεάν επισκέψεις για εξέταση (ψηλάφιση) και ενημέρωση.

Είδαμε επίσης τη μάρκα χυμών «Κάμπος Χίου», να διαθέτει μέρος των εσόδων από τις πωλήσεις του στο έργο του Συλλόγου «Άλμα Ζωής». Στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κινήθηκε και ενέργεια της Pfizer Hellas, η οποία προσέφερε δωρεάν εμβόλια και φάρμακα για τις ανάγκες λειτουργίας του Ιατρείου Κοινωνικής Αποστολής, ανταποκρινόμενη σε κάλεσμα του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας.  Η Interamerican, επέλεξε να προσφέρει τον αντιγριπικό εμβολιασμό ηλικιωμένων, συμπληρώνοντας έτσι το πρόγραμμα ενημέρωσης ηλικιωμένων για την πρόληψη ατυχημάτων μέσα στο σπίτι.

Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η παροχή πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας από το Medifirst -με ανάληψη της σχετικής δαπάνης από την Interamerican- Αφγανών προσφύγων που φροντίζει ο οργανισμός «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού». Μια άλλη κίνηση στο χώρο της υγείας, ήταν αυτή την Συνεταιριστικής Τράπεζας Χανίων, που αφορούσε στη λύση του προβλήματος της προμήθειας φαρμάκων για τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ από τα φαρμακεία των Χανίων. Η Τράπεζα υλοποίησε χρηματοδοτικό πρόγραμμα προς τα φαρμακεία, ώστε να καλύψει το κόστος των φαρμάκων που δεν είχαν πληρωθεί από τον ΕΟΠΥΥ και να διευκολύνει έτσι τους πολίτες.

Είδαμε επίσης την Coca-Cola Τρία Έψιλον, να υλοποιεί τη σημαντική πρωτοβουλία «Νοιάζομαι για την Υγεία μου» σε συνεργασία με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και τους Γιατρούς του Κόσμου, σε υποβαθμισμενες και απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας. Καθώς σε περιόδους κρίσης οι πρώτες περικοπές γίνονται σε υπηρεσίες υγείας, η εταιρεία θέλησε να ενημερώσει το κοινό και να προσφέρει εξετάσεις προληπτικής ιατρικής σε κατοίκους περιοχών όπου εμφανίζονται υψηλά ποσοστά φτώχειας και ανεργίας.

Μακροπρόθεσμες δράσεις
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι μόνον η οικονομική κρίση και η δυσπραγία των ημερών, που έφερε την υγεία στο προσκήνιο της ΕΥ. Για την ακρίβεια, η υγεία αποτελεί και αποτελούσε πυλώνα της Εταιρικής Υπευθυνότητας επιχειρήσεων επί σειρά ετών. Η οδοντόκρεμα ΑΙΜ συνεργάζεται εδώ και 9 χρόνια με την Παγκόσμια Οδοντιατρική Ομοσπονδία (FDI), πραγματοποιώντας και στην Ελλάδα 4 προγράμματα πρόληψης και μελέτες με στόχο την προαγωγή σωστών συνηθειών στοματικής υγιεινής σε παιδιά και ενήλικες. Η κινητή οδοντιατρική μονάδα της ΑΙΜ επισκέπτεται σχολεία και θερινές κατασκηνώσεις και οι εθελοντές οδοντίατροι πραγματοποιούν οδοντιατρικές εξετάσεις και παρέχουν συμβουλές. Από την αρχή του προγράμματος έως σήμερα έχουν εξετασθεί πάνω από 300.000 παιδιά και στόχος είναι να εξετάζονται περισσότερα από 25.000 παιδιά κάθε χρόνο.


Το 2013, το πρόγραμμα επεκτάθηκε και στον ενήλικο πληθυσμό, θέλοντας να διευκολύνει ομάδες πληθυσμού που πλήττονται από την οικονομική κρίση. Οι «Ημέρες Πρόληψης ΑΙΜ» πραγματοποιούνται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο όπου οι πολίτες λαμβάνουν συμβουλές στοματικής υγείας, σε συνδυασμό με δωρεάν οδοντιατρική εξέταση από εθελοντές οδοντιάτρους. Ένα άλλο αντίστοιχο παράδειγμα μακροπρόθεσμης δέσμευσης στην υγεία, από τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών, αποτελεί το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone, το οποίο η εταιρεία υλοποιεί για 8η συνεχή χρονιά. Το πρόγραμμα αξιοποιεί την τεχνολογία της εταιρείας για να ανταποκριθεί σε ένα καίριο πρόβλημα των κατοίκων απομακρυσμένων περιοχών της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας και αφορά στην πρόσβαση τους σε υψηλού επιπέδου ειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν από τον τόπο τους.

Το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου. Eφαρμόζεται σε περισσότερες από 30 απομακρυσμένες περιοχές, με στόχο την επέκταση σε 100 σημεία σε όλη την Ελλάδα. Από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 13.000 εξετάσεις, ενώ στην υλοποίηση του προγράμματος συμμετέχουν και η εταιρεία Vidavo και το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων-Προαγωγής της Υγείας.

Φαρμακευτικές και Σύλλογοι Υγείας
Η κοινωνική συνεισφορά των εταιρειών του φαρμακευτικού χώρου και του χώρου της φροντίδας υγείας ευρύτερα, περνά κυρίως μέσα από τη συνεργασία με ΜΚΟ και συλλόγους που έχουν να κάνουν με θέματα υγείας. Ο Δρ. Εμμανουήλ Αλεξανδράκης, Associate Director Policy & Communications της MSD Greece, εξηγεί ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι απαραίτητη η συνεργασία κρατικών φορέων, η ύπαρξη κατάλληλων μηχανισμών και προγραμμάτων για να μπορέσουν τα προγράμματα να εφαρμοστούν με επιτυχία: «Χρειάζεται ο διάλογος, η χαρτογράφηση των αναγκών και η συνεργασία των ΜΚΟ ή των Ενώσεων Ασθενών που γνωρίζουν τις ανάγκες των ασθενών ή πελατών τους αν θέλετε, καλύτερα από τον καθένα. Μια φαρμακευτική εταιρεία δεν θα μιλήσει για φάρμακα αλλά θα στηρίξει προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης αναφορικά με μια νόσο. Θα μπορέσει να μοιραστεί με τα μέλη της ΜΚΟ την εμπειρία της από το κλινικό της έργο, να δώσει το επιστημονικό υπόβαθρο και τέλος να μεταφέρει τη διεθνή της εμπειρία στην εφαρμογή προγραμμάτων», μας λέει.

Η κοινωνική ευθύνη των φαρμακευτικών εταιριών αρκετά συχνά αναπτύσσεται και σε άλλους άξονες όπως για παράδειγμα ο τομέας της εκπαίδευσης και της καινοτομίας. Ένα πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η σύμπραξη της MSD με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το μη-κερδοσκοπικό οργανισμό ID/GC, υποστηρίζοντας την κατεύθυνση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας του προγράμματος MBA International,  παρέχοντας 10 υποτροφίες πλήρους φοίτησης και καλύπτοντας και άλλες οριζόντιες ανάγκες του προγράμματος, προκειμένου οι υπότροφοι να αποκτήσουν τα κατάλληλα εφόδια για την υλοποίηση των επιχειρηματικών τους σχεδίων. «Αντίστοιχα, η MSD σχεδιάζει και άλλες δράσεις που θα συνεισφέρουν στην αναπτυξιακή προοπτική της Ελλάδας, δραστηριοποιούμενη με αυτό τον τρόπο εκτός του χώρου της υγείας που αποτελεί το αντικείμενο της δραστηριότητας μας. Εξ άλλου, η ευθύνη μας ως εταιρείες είναι να καλύψουμε κοινωνικές ανάγκες και αυτό δεν μπορεί να περιοριστεί μονάχα στο χώρο μας», καταλήγει ο Δρ. Ε. Αλεξανδράκης.

Αποψη: Καταναλωτικά Αγαθά
Μίνα Βαλαβάνη
, Υπεύθυνη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Ελαϊς Unilever Hellas

«Οι εταιρείες καλούνται να βοηθήσουν το έργο των ειδικών και όχι να τους υποκαταστήσουν»

Κατά πόσον θεωρείτε ότι η υγεία και η φροντίδα της υγείας έχει ανέβει σήμερα στη λίστα προτεραιοτήτων ΕΚΕ των επιχειρήσεων, λόγω οικονομικής κρίσης;
Η υγεία και η υγιεινή είναι ένα ζήτημα που αφορά όλο τον κόσμο, όλες τις χώρες και όχι μόνο την Ελλάδα. Γι’ αυτό άλλωστε και ένας από τους τρεις βασικούς στόχους του Παγκοσμίου Σχεδίου Δράσης της Unilever για την Αειφορία εστιάζει στην βελτίωση της υγείας και της ευημερίας 1 δις ανθρώπων παγκοσμίως. Ειδικά στη χώρα μας, λόγω της κρίσης, οι προληπτικές εξετάσεις, αποτελούν τελευταίο μέλημα για όλους μας με απρόβλεπτες συνέπειες στη μακροπρόθεσμη υγεία. Τα έξοδα για το λεγόμενο «check up» θεωρούνται δυστυχώς πολυτέλεια πλέον για πολλούς συνανθρώπους μας. Από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις, αναζητώντας τρόπους να καλύψουν το «κενό» και να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής αυξάνουν τις δράσεις που σχετίζονται με την πρόληψη. Και δεν εστιάζονται μόνο σε απομακρυσμένες, ακριτικές περιοχές, αλλά πραγματοποιούν και πολλές δράσεις σε μεγάλα αστικά κέντρα, καθώς τα προβλήματα είναι εντονότατα και εκεί.


Ο τομέας της υγείας είναι από τη φύση του ιδιαίτερα ευαίσθητος. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να ασχοληθεί σήμερα μια επιχείρηση με το κομμάτι της υγείας όσον αφορά στην ΕΚΕ της;
Οι εταιρείες καλούνται να βοηθήσουν το έργο των ειδικών και όχι να τους υποκαταστήσουν. Κατά αυτή την έννοια, οφείλουμε να συνεργαζόμαστε με την ιατρική και επιστημονική κοινότητα της χώρας, ώστε η αρωγή προς τους συνανθρώπους μας να είναι ουσιαστική. Δράσεις φαινομενικά απλές, όπως οι εξετάσεις χοληστερίνης και αρτηριακής πίεσης που πραγματοποιούμε τα τελευταία χρόνια με τις «Διαδρομές Καρδιάς» του Becel pro-activ, ενέχουν πολλά logistics, διαδικαστικά και εγκρίσεις, για να μπορέσουν να είναι αξιόπιστες και να συμβάλλουν πραγματικά στη γνώση και άρα στη πρόληψη. Την ίδια αυστηρή διαδικασία ακολουθούμε και στα προγράμματα που πραγματοποιούμε για την υγεία των εργαζομένων μας.

Πώς πιστεύετε ότι γίνονται τελικά αντιληπτές από το κοινό οι δράσεις αυτές των επιχειρήσεων; Ποια είναι τα οφέλη που προσθέτουν στη συνολική εικόνα επιχείρησης-μάρκας;
Η προβολή των δράσεων κοινωνικής ευθύνης δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός για μια εταιρεία. Είναι βέβαια σημαντική και απαραίτητη σε επίπεδο γνωστοποίησης μιας ενέργειας, ώστε να κινητοποιηθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού να αξιοποιήσει τη στήριξη που του παρέχουμε, να συμμετάσχει στις όποιες εξετάσεις, στην ενημέρωση για την υγεία του. Ως προς το τι κερδίζει μια εταιρεία από τέτοιες δράσεις, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, αυτοί που συμμετέχουν, λογικά αποκτούν μια θετική εικόνα για την επιχείρηση ή το προϊόν που τις πραγματοποιεί. Προσωπικά, θεωρώ ότι ένα μεγάλο κέρδος είναι και ο αντίκτυπος που έχουν οι πρωτοβουλίες αυτές στο εσωτερικό κοινό, η υπερηφάνεια που αισθανόμαστε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι βλέποντας ότι η εταιρεία μας στηρίζει την κοινωνία. Είναι η αίσθηση ότι ανήκουμε σε μια οικογένεια που βοηθάει τον συνάνθρωπο, που κάνει κάτι ουσιαστικό.

Αποψη: Τηλεπικοινωνίες
Ναυσικά Ζευγώλη
, Υπεύθυνη Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κοινωνικής Συνεισφοράς, Vodafone

Το κοινό αναγνωρίζει τις δράσεις που έχουν χρησιμότητα στην κοινωνία και τις στηρίζει

Κατά πόσον θεωρείτε ότι η υγεία και η φροντίδα της υγείας έχει ανέβει σήμερα στη λίστα προτεραιοτήτων ΕΚΕ των επιχειρήσεων, λόγω οικονομικής κρίσης;
Η εφαρμογή ενός προγράμματος Εταιρικής Υπευθυνότητας μια επιχείρησης είναι δυνατό να επηρεαστεί από τις τρέχουσες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες ωστόσο δε μπορεί να είναι αποτέλεσμα της συγκυρίας. Αντίθετα, είναι μια στρατηγική επιλογή με συνέχεια και συνέπεια που αξιοποιεί την τεχνογνωσία, την τεχνολογία ή τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της κάθε επιχείρησης. Είναι σαφές ότι, την τελευταία περίοδο, ενέργειες που έχουν ως άξονα τον άνθρωπο βρίσκονται πιο ψηλά στις προτεραιότητες των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν προγράμματα Εταιρικής Υπευθυνότητας. Ωστόσο, έχει σημασία οι επιχειρήσεις που αναπτύσσουν αυτά τα προγράμματα να τα αντιμετωπίζουν με έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και όχι μόνο συγκυριακά.

Ο τομέας της υγείας είναι από τη φύση του ιδιαίτερα ευαίσθητος. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να ασχοληθεί σήμερα μια επιχείρηση με το κομμάτι της υγείας όσον αφορά στην ΕΚΕ της, ακριβώς λόγω της ευαισθησίας αυτής;
Όταν μια επιχείρηση αποφασίζει να αναπτύξει ένα πρόγραμμα Εταιρικής Υπευθυνότητας οφείλει να δείχνει τη δέουσα σοβαρότητα ανεξάρτητα από τον τομέα ενδιαφέροντος που επιλέγει είτε αυτός είναι η υγεία είτε για παράδειγμα η μείωση του αποτυπώματος της λειτουργίας της επιχείρησης στο περιβάλλον. Δεν πρόκειται για μια εύκολη ή δύσκολη επιλογή αλλά για μια στρατηγική επιλογή που κατά τη γνώμη μας θα πρέπει να σχετίζεται και με τη λειτουργία της επιχείρησης. Για παράδειγμα, το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone αξιοποιεί την τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας και συγκεκριμένα το δυναμικά εξελισσόμενο δίκτυο της Vodafone και παρέχει τη δυνατότητα σε όλους, να ελέγχουν άμεσα την κατάσταση της υγείας τους, από έμπειρο και ειδικευμένο ιατρικό προσωπικό, στον τόπο διαμονής τους. Οι ασθενείς που θα επισκεφτούν το απομακρυσμένο, αγροτικό ιατρείο, μπορούν να πραγματοποιούν τις ιατρικές τους εξετάσεις, για παράδειγμα ένα καρδιογράφημα, οι οποίες αποστέλλονται, μέσω του δικτύου της Vodafone σε ειδικευμένους Ιατρούς στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, οι οποίοι αποστέλλουν τη συμβουλευτική τους γνωμάτευση τους με τον ίδιο τρόπο.


Πώς πιστεύετε ότι γίνονται τελικά αντιληπτές από το κοινό οι δράσεις αυτές των επιχειρήσεων; Ποιά είναι τα οφέλη που προσθέτουν στη συνολική εικόνα επιχειρήσης-μάρκας;
Το κοινό ξέρει να αναγνωρίζει εκείνες τις δράσεις οι οποίες έχουν χρησιμότητα στην κοινωνία και τις στηρίζει με την ενεργή συμμετοχή του. Όταν ένα πρόγραμμα αποδεικνύεται χρήσιμο στην κοινωνία συμβάλλοντας ουσιαστικά και με μετρήσιμα αποτελέσματα στη Βιώσιμη Ανάπτυξη τότε προκύπτουν και σημαντικά οφέλη και για την ίδια την επιχείρηση, κυρίως σε ότι αφορά στην εικόνα της και στη συμβολή της στην κοινωνία. Αναφορικά με το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone, η εμπιστοσύνη που δείχνουν οι τοπικές κοινωνίες στις απομακρυσμένες περιοχές που εφαρμόζεται αποτελεί και τη μεγαλύτερη επιτυχία του. Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone καλύπτει τους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, καθώς και πολίτες που επιθυμούν να ελέγξουν την κατάσταση της υγείας τους. Τα οφέλη για τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα είναι η δυνατότητα προληπτικής ιατρικής, αλλά και η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών, καθώς παρέχεται η δυνατότητα σε όλους να ελέγχουν την κατάσταση της υγείας τους, στον τόπο κατοικίας τους, ανεξάρτητα από γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς.

Αποψη: Φαρμακευτικές Εταιρείες
Δρ Εμμανουήλ Αλεξανδράκης,
Associate Director Policy & Communications MSD Greece

Απαραίτητος ο στρατηγικός σχεδιασμός και στην ΕΚΕ

Ποιές είναι οι παράμετροι που ορίζουν τη δράση ΕΚΕ επιχειρήσεων του χώρου της υγείας;
Αυτό που βλέπουμε το τελευταίο διάστημα, είναι μια τάση για συνεργασία εταιρειών με επιστημονικούς και συλλογικούς φορείς σε δράσεις του κλάδου της υγείας. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι τέτοιες συνεργασίες μεγιστοποιούν τα οφέλη για τους τελικούς αποδέκτες και ο στόχος θα πρέπει πάντα να είναι η συνεισφορά στον άνθρωπο και όχι η διαδικασία. Ανεξάρτητα από τον τομέα που εκπροσωπεί το πρόγραμμα ΕΚΕ, βασική προϋπόθεση για την επιτυχία είναι η εταιρεία να έχει υιοθετήσει τη φιλοσοφία και σημασία τέτοιων πρωτοβουλιών. Τα προγράμματα θα πρέπει να εφαρμόζονται με τη δέουσα συνέπεια, σταθερότητα και συνοχή. Πόσο μάλλον, λοιπόν, για τις εταιρείες του κλάδου της υγείας. Ειδικότερα, σε ότι αφορά στην εταιρεία μας στην Ελλάδα, επιλέξαμε να θέσουμε ένα στρατηγικό πλαίσιο. Θέτουμε εξ’ αρχής τους στόχους και σχεδιάζουμε τις παρεμβάσεις μας με τέτοιον τρόπο ώστε να έχουν το μεγαλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα με δεδομένες τις συνθήκες. Λαμβάνουμε λοιπόν σοβαρά υπόψιν το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μία δύσκολη κατάσταση και οι δράσεις μας επιδιώκουν να συμβάλλουν στην έξοδο από αυτή και να αντισταθμίσουν τα κενά.  
 
Πως γίνεται τελικά αντιληπτή από το ευρύ κοινό η προσφορά φαρμακευτικών επιχειρήσεων προς την κοινωνία σε επίπεδο θεμάτων υγείας;
Τα προγράμματα κοινωνικής ευθύνης που αναπτύσσονται από μια φαρμακευτική εταιρεία γίνονται αντιληπτά από το ευρύ κοινό σε σχετικά μικρό βαθμό, καθώς τις περισσότερες φορές μια φαρμακευτική βρίσκεται μεταξύ των υποστηρικτών, και δεν ηγείται μιας προσπάθειας. Επίσης, από τη στιγμή που δεν πρέπει να αναφέρεται η εμπορική ονομασία συνταγογραφούμενου προϊόντος, δεν μπορεί – και δεν πρέπει – να γίνει η σύνδεση ενός προϊόντος με την εταιρεία και τη συγκεκριμένη ενέργεια και τελικά αυτό που μένει είναι η προσφορά της εταιρείας στην κοινωνία συνολικότερα.