Παρόλο που σήμερα η ΕΥ έχει έναν άτυπο, «ηθικά» υποχρεωτικό χαρακτήρα και έχει συνδεθεί άρρηκτα με την επιχειρηματική επιτυχία, ωστόσο εξακολουθεί να επαφίεται στη βούληση των ίδιων των επιχειρήσεων και να εμφανίζεται ως το επιστέγασμα της «γενναιδωρίας» τους. Για πόσο ακόμα;
Οι Andrew Crane και Dirk Matten, δύο καθηγητές από τον Καναδά, οι οποίοι ασχολούνται με θέματα business ethics και corporate citizenship, θεωρούν ότι ίσως το καθεστώς αυτό να βρίσκεται στο κατώφλι σημαντικών αλλαγών. Οι συνεχιζόμενες οικονομικές κρίσεις και κάποια πρόσφατα σκάνδαλα, στρέφουν το φακό στις δεκαετίες ελευθερίας κινήσεων που απόλαυσαν οι επιχειρήσεις. Είναι πολύ πιθανό, οι κυβερνήσεις να μην είναι πλέον διατεθειμένες να αρκεστούν στην αυτοδέσμευση ως εξασφάλιση ηθικής επιχειρηματικής συμπεριφοράς. Τα ερείσματα για μια τέτοια αλλαγή, είναι ορατά: Σκάνδαλο φοροδιαφυγής στη Μ. Βρετανία, περιβαλλοντική καταστροφή της BP στις ΗΠΑ…
Στο πρόσφατο Νταβός, ο πλέον ένθερμος πρωθυπουργός-υποστηρικτής της επιχειρηματικότητας, ο David Cameron, ανακοίνωσε περισσότερες συντονισμένες προσπάθειες μέσα στο πλαίσιο των G8 για την πάταξη των κραυγαλέων περιπτώσεων φοροδιαφυγής. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Πρόεδρος Ομπάμα ξεκινά «εκστρατεία» για την αποκάλυψη και τιμωρία όποιων ευθύνονται για την οικονομική κρίση. Ουσιαστικά, ευαγγελίζεται μεγαλύτερο έλεγχο στην Wall Street…
Μην κάνει κανείς το λάθος να θεωρήσει ότι τα ζητήματα αυτά δεν έχουν σχέση με δράσεις CSR όπως η διανομή τροφίμων. Εάν οι επιχειρήσεις θεωρηθούν ανίκανες να συμπεριφερθούν από μόνες τους ηθικά στα μείζονα θέματα, τότε δεν θα αργήσει η μέρα όπου η… αναδάσωση θα γίνει υποχρεωτική.
Σύμφωνα πάντως με τους Crane και Matten, τα νέα μπορεί να είναι και καλά για τις επιχειρήσεις εκείνες που παίρνουν στα σοβαρά τον κοινωνικό τους ρόλο. Σε τελική ανάλυση, αν είσαι η μόνη εταιρεία που δεν φοροδιαφεύγει και η μόνη που πληρώνει δίκαιους μισθούς στην Αφρική για παράδειγμα, τότε σίγουρα κινδυνεύεις από ανταγωνισμό που δεν έχει τέτοιες ανησυχίες. Έχεις λοιπόν να ωφεληθείς από την εξομάλυνση του αγωνιστικού χώρου μέσω κανονιστικών ρυθμίσεων.
«Οι έξυπνες επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί τη διάσταση αυτή και αντί να κάνουν lobbying κατά των ρυθμίσεων, κατανοούν ότι μπορούν να γίνουν μέρος της λύσης», λένε οι δύο καθηγητές. Παράδειγμα αποτελεί η πρωτοβουλία «Council of Clean Capitalism», στο πλαίσιο του οποίου οι επιχειρήσεις συζητούν γύρω από ένα ρυθμιστικό σύστημα που θα κινητοποιεί την υπεύθυνη συμπεριφορά σε συστημικό επίπεδο…