Έχουν γραφτεί πολλά για την αδυναμία του Facebook να διατηρήσει επαφή με τις νεότερες γενιές. Η διεισδυτικότητά του στους νέους μειώνεται συνεχώς και οι λόγοι φαίνεται να είναι συγκεκριμένοι. Καταρχάς οι πολύ νέοι (και ειδικά οι έφηβοι) επιθυμούν να ξεχωρίζουν συλλογικά, όχι ατομικά, μέσα από τις ομάδες που ανήκουν – αυτό που κάποτε αποκαλούσαμε συλλογική ατομικότητα ή collective individualism. Είναι φυσιολογικό λοιπόν να δείχνουν απροθυμία να βρίσκονται στο ίδιο κοινωνικό δίκτυο με τους γονείς και τους παππούδες τους.

Ταυτόχρονα, οι ανταγωνιστές του Facebook, από τις πλατφόρμες gaming, και τα σχετικά κοινωνικά δίκτυα μέχρι το TikTok και το Instagram, είναι πολύ πιο διαδραστικές και «3D». Και το κυριότερο, σύμφωνα με έρευνες στις ΗΠΑ, οι νέοι απωθούνται από το τοξικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στο Facebook όπου πολλά μέλη μπαίνουν συχνά για να εκφράσουν έντονες, εχθρικές, ατομικές απόψεις ή ακόμα και να διαπληκτιστούν.

Το κατηγορούν μάλιστα ότι επηρεάζει αρνητικά το μέλλον τους όταν ανέχεται ή και υποθάλπει τις απόψεις ακραίων ομάδων, όπως π.χ. των αρνητών της κλιματικής αλλαγής ή των αντιεμβολιαστών, καθυστερώντας τα μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής ή της πανδημίας. Συμπερασματικά, τα νεότερα κοινά θεωρούν το brand Facebook ολοένα και λιγότερο σχετικό με αυτά, τόσο σε επίπεδο λειτουργικών χαρακτηριστικών όσο και σε επίπεδο αξιών και brand purpose.

Φοβάμαι ότι εδώ έχουμε μια κλασσική περίπτωση όπου η προσπάθεια ενός brand να αρέσει σε όλους ώστε να μην χάσει έσοδα από κανέναν, τελικά το κάνει να χάνει την αξία του. Το brand γίνεται ολοένα και λιγότερο ελκυστικό και κάποιους ακόμα και τους απωθεί – σε αυτή την περίπτωση τους νεότερους.

Σε αυτό το πλαίσιο, παρακολουθώ με ενδιαφέρον και τα όσα σημαίνουν τις τελευταίες ημέρες σε έναν άλλο ψηφιακό γίγαντα, το Spotify. Ο διάσημος Neil Young δήλωσε ότι θα αποσύρει τα τραγούδια του από την πλατφόρμα αν δεν κατέβουν podcasts ενός αμερικανού σχολιαστή για τα οποία το Spotify είχε πληρώσει το 2020 100 εκατ. δολάρια. «Το κάνω αυτό επειδή το Spotify διασπείρει ψευδείς πληροφορίες για τα εμβόλια, πιθανώς προκαλώντας τον θάνατο εκείνων που πιστεύουν την παραπληροφόρηση που διασπείρεται από εκείνον», έγραψε ο Young.

Ο εν λόγω σχολιαστής είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στο ευμέγεθες συνωμοσιολάγνο κοινό των περιθωριακών αντιλήψεων και το Spotify επέλεξε την βραχυπρόθεσμα οικονομικά πιο συμφέρουσα λύση, αποχαιρετώντας τον Young και αγνοώντας την πιθανή βλάβη που ίσως προξενηθεί στο brand στην εποχή που όλα τα φώτα είναι στραμμένα στο brand purpose.