Το ξεκίνημα του φθινοπώρου είναι το πιο αισιόδοξο αρκετών τελευταίων ετών. Οι πρώτες ενδείξεις ήταν ήδη εμφανείς από τον Ιούνιο, ενισχύθηκαν μετά το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουλίου και επιβεβαιώθηκαν με την επιστροφή στο γραφείο από τις καλοκαιρινές διακοπές.
Έργα που ήταν παγωμένα για καιρό ξαναπήραν μπροστά, προσφορές που έμεναν στα συρτάρια για μήνες πήραν επιτέλους έγκριση, ενώ οι οχλήσεις για νέα projects έχουν πολλαπλασιαστεί. Και το σημαντικότερο, δεν έχει υπάρξει ακόμα συνάντηση στην οποία να έχω λάβει μέρος χωρίς οι συμμετέχοντες να έχουν εκφράσει σοβαρή αισιοδοξία για όσα προσδοκούν για το επόμενο διάστημα.
O εγχώριος δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) του ΙΟΒΕ ανέβηκε σε επίπεδα που είχε να δει από το 2008 ενώ απέχει πολύ λίγο από αυτά που είχε δει αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Και στη βελτίωση του κλίματος φαίνεται να συμμετέχουν όλοι: Βελτίωση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, βελτίωση και στις μεγάλες και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Αντίστοιχα και για τον ευρύτερο κλάδο μας, η FORECOMM_s, η έρευνα που οργανώνεται από την ΕΔΕΕ μεταξύ διαφημιζομένων και διαφημιστών για να καταγράψει το οικονομικό κλίμα, δίνει αντίστοιχα αποτελέσματα: «Η ολοκλήρωση των πολιτικών διαδικασιών και το σαφές αποτέλεσμα των εκλογών φαίνεται να έχει θετική επίδραση στο επιχειρηματικό κλίμα: Σε επίπεδο επιχείρησης οι θετικές προσδοκίες επανέρχονται στα υψηλά επίπεδα των τελευταίων μετρήσεων, ενώ σε επίπεδο κλάδου σημειώνουν θετικό ρεκόρ».
Όλα αυτά παρά το γεγονός ότι πολλά από τα πραγματικά οικονομικά μεγέθη παραμένουν προβληματικά, παρά τα λιγότερο αισιόδοξα μηνύματα που φαίνεται να εξέπεμψε φέτος ο τουρισμός, παρά τις διεθνείς απειλές και τις ανησυχίες που υπάρχουν για την οικονομία στην ΕΕ και στον υπόλοιπο κόσμο. Δεν ξέρω αν αυτό το κλίμα θα διαρκέσει, άλλωστε δεν είναι σπάνιες οι βελτιώσεις των δεικτών οικονομικού κλίματος μετά από την ολοκλήρωση εκλογών και πολιτικών διαδικασιών.
Όμως είναι ξεκάθαρο ότι κάτι αλλάζει. Σαν μετά από χρόνια, η επιχειρηματικότητα και η αγορά να ένιωσαν επιτέλους λίγο πιο ελεύθερες να λειτουργήσουν ξανά, χωρίς να έχουν το κράτος απέναντι, χωρίς την απειλή νέας δημευτικής φορολόγησης ή επιβολής νέων εμποδίων, χωρίς την ανησυχία για την επόμενη αξιολόγηση. Σαν, έστω για λίγο, οι πολλές και διάφορες εγχώριες δυνάμεις που μάχονται το επιχειρείν να έπαψαν να έχουν το πάνω χέρι. Για τον κλάδο μας, αυτό το καλό οικονομικό κλίμα φαίνεται ότι ήδη οδηγεί σε αύξηση προϋπολογισμών και νέων έργων. Ας ελπίσουμε ότι θα διαρκέσει και θα βελτιωθεί περεταίρω.