Βαθύτερα στο digital transformation «βυθίζονται» τα τραπεζικά ιδρύματα στην Ελλάδα, συμβαδίζοντας με τις διεθνείς πλέον τάσεις, οι οποίες θέλουν τους τραπεζικούς οργανισμούς να αποκαθιστούν την ανθρώπινη επαφή με τους πελάτες τους και να εμπλέκονται σε μεγαλύτερο βαθμό στις ανάγκες τους, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που τους προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία.

Μια νέα εποχή φαίνεται ότι χαράζει για το τραπεζικό σύστημα, καθώς οι τράπεζες, όλο και περισσότερο, επενδύουν στο digital, αξιοποιώντας νέες ευκαιρίες και αντιμετωπίζοντας νέες προκλήσεις. Και αυτό διότι, όπως επισημαίνει η The Financial Brand, η πανδημία ανάγκασε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να δράσουν προληπτικά και να αμφισβητήσουν τα υφιστάμενα επιχειρηματικά μοντέλα, τη στιγμή που, αντίστοιχα, οι fintech εταιρείες αμφισβητούν το status quo στον τραπεζικό τομέα. Σύμφωνα με έρευνα της Accenture, στις κορυφαίες τάσεις για τον τομέα του banking φέτος, περιλαμβάνονται η επανεκτίμηση της σημασίας της καινοτομίας, η χρήση της τεχνολογίας και της αυτοματοποίησης για τη βελτίωση της τραπεζικής εμπειρίας και της αποτελεσματικότητας των back-office υπηρεσιών, η κατανόηση του αντικτύπου των κρυπτονομισμάτων και των νέων εναλλακτικών λύσεων πληρωμών, καθώς και η προσπάθεια για την ανεύρεση των -όλο και πιο σπάνιων- ταλέντων στον κλάδο. «Ο τραπεζικός τομέας βιώνει μια εκ βάθρων αλλαγή, απόρροια τόσο των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών, όσο και της ραγδαίας ανάπτυξης ψηφιακών τεχνολογιών και εργαλείων, που μπορούν και αξιοποιούνται πολύ γρήγορα από εναλλακτικούς παίκτες, όπως οι εταιρείες τεχνολογίας», παρατηρεί ο Αλέξανδρος Χανιαλίδης, Διευθυντής Ψηφιακής Τραπεζικής, Attica Bank.

Διεθνείς τάσεις για έναν κόσμο ανοικτών δικτύων
Εάν, κατά τα έτη 2020 και 2021, ο Covid-19 υποχρέωσε τις τράπεζες να αποδεχτούν την αλλαγή, αναφέρει το Forbes, το 2022 θα είναι το έτος κατά το οποίο η αλλαγή αυτή εδραιώνεται και αναδύονται οι αρχές μιας νέας κανονικότητας για τον κλάδο. Όσον αφορά στις τάσεις τις οποίες εντοπίζει, ενδεικτικά για φέτος, είναι η προσπάθεια των τραπεζών να υιοθετήσουν τα super apps ή έστω να προσθέσουν νέα functionalities στα mobile apps τους, η έμπρακτη απόδειξη της μέριμνας για τον πλανήτη υπό την πίεση επενδυτών και regulators, η επανεπένδυση στην καινοτομία και τη δημιουργικότητα στις παρεχόμενες υπηρεσίες μέσα από νέες συνεργασίες και η δημιουργία features τα οποία δίνουν στους καταναλωτές μεγαλύτερη ελευθερία στις αποφάσεις τους σχετικά με τα fees. Επιπλέον, όπως αναφέρει το Forbes, οι τράπεζες πλέον αντιλαμβάνονται ότι έχουν να κερδίσουν περισσότερα αποκαθιστώντας την ενσυναίσθηση και τις σχέσεις με τον άνθρωπο, αντί να διατηρούν ψυχρό και απρόσωπο προφίλ, ενώ, παράλληλα, αρχίζουν να βλέπουν με άλλη ματιά το ψηφιακό νόμισμα, με κεντρικά τραπεζικά ιδρύματα να λανσάρουν το δικό τους ή να το σκέφτονται πολύ σοβαρά. Τέλος, ο κόσμος των δικτύων πληρωμών φαίνεται να επεκτείνεται ακόμη περισσότερο, ανοίγοντας τόσο για πληρωμές, όσο και για αποστολή χρημάτων μεταξύ ακόμη και αντίπαλων τραπεζικών οργανισμών, fintechs ή άλλων υπηρεσιών πληρωμών. «Οι εναλλακτικοί ψηφιακοί τρόποι πληρωμών αποτελούν πλέον κάτι σύνηθες, το ίδιο και οι άμεσες πληρωμές με τη real-time μεταφορά χρημάτων μεταξύ λογαριασμών. Πολύ σύντομα, η χρήση ψηφιακών νομισμάτων με την επικείμενη έκδοση του ψηφιακού ευρώ (digital euro) από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα λειτουργήσει καταλυτικά σε έναν ευρύτερο ψηφιακό μετασχηματισμό. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που δίνουν τα Open APIs και, κατ’ επέκταση, η αναθεωρημένη οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών (PSD2) ανοίγουν τον δρόμο για τη διάδοση των super-apps, πέρα από τις χώρες της Άπω Ανατολής», σχολιάζει σχετικά ο Αλέξανδρος Χανιαλίδης. Προσθέτει δε ότι, τα επόμενα χρόνια, «θα περάσουμε σε multipurpose apps μέσω των οποίων θα επιτυγχάνεται μια ομοιόμορφη, πλήρως integrated εμπειρία».

Με χρεωστική και ανέπαφες πληρωμές συναλλάσσονται οι Έλληνες
Στην εγχώρια αγορά, οι μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι βρίσκονται σε διαδικασία ανασυγκρότησης, περαιτέρω ανάπτυξης, αλλά και προσαρμογής στις νέες συνθήκες. Τη συγκεκριμένη ανάγκη ανέδειξε το συνέδριο «Banking Summit: Ανοίγοντας δρόμο για την ανάπτυξη», του Money Review, όπου αναφέρθηκε ότι οι συνθήκες που επικρατούν μειώνουν τις προσδοκίες ανάπτυξης το 2022, ενώ προβλέφθηκε διαχειρίσιμη επιβράδυνση της οικονομίας. Επιπλέον, στην Ελλάδα, η διείσδυση στη χρήση καρτών εξακολουθεί να είναι χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ, αν και, σύμφωνα με τη Mastercard, οι συναλλαγές με κάρτες αυξήθηκαν κατά 30% το 2020. Επιπλέον, η ευελιξία, άνεση και ευκολία, τα οποία αποζητούν καθημερινά οι Έλληνες μπορούν να συμβάλλουν, σύμφωνα με τη fintech εταιρεία Zen.com, στην επέκταση του ψηφιακού μετασχηματισμού του ελληνικού κράτους, μέσω του European Digital Identity Wallet, το οποίο πρότεινε τον περασμένο Ιούλιο η ΕΕ. Παράλληλα, ενώ οι χρεωστικές κάρτες αποτελούν τον πιο συνηθισμένο τρόπο πληρωμής online στην Ελλάδα, οι ανέπαφες πληρωμές σημειώνουν αύξηση μεταξύ των τοπικών καταναλωτών της Gen Z (36%), καθώς είναι εφικτές μέσω mobile wallets. «Τα σημάδια και η επίδραση της κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο έντονα και οι καταναλωτές συνειδητοποιούν τη σημασία της ατομικής συμβολής, κάνοντας πιο βιώσιμες επιλογές, την ίδια στιγμή που ορθά απαιτούν δράσεις και διαφάνεια από τις επιχειρήσεις. Αυτή η αλλαγή δημιουργεί ευκαιρίες ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών μοντέλων στον τραπεζικό χώρο με στόχο τη χρηματοδότηση βιώσιμων δραστηριοτήτων και έργων μετάβασης σε μια “net zero” κοινωνία. Η δε πανδημία διεύρυνε κατά πολύ το κοινό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τα ψηφιακά κανάλια επικοινωνίας και συναλλαγών, οι οποίοι ανακάλυψαν τα οφέλη και τις δυνατότητες που προσφέρουν», περιγράφει ο Αλέξανδρος Χανιαλίδης.

Λανσαρίσματα ψηφιακών υπηρεσιών και καρτών
Στο λανσάρισμα νέων ψηφιακών υπηρεσιών, καρτών, αλλά και στην ανακοίνωση τομέων επένδυσης προχώρησαν ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι, το περασμένο χρονικό διάστημα. Ενδεικτικά, η Eurobank, η οποία, το 2021, ανακοίνωσε αύξηση οργανικών κερδών κατά 4%, παρουσίασε το νέο μοντέλο της, το οποίο επενδύει στο τρίπτυχο Άνθρωπος-Τεχνολογία-Βιωσιμότητα, καθώς και νέο λογότυπο. Επιπλέον, εισήγαγε στην ελληνική αγορά την προθεσμιακή κατάθεση ESG Deposits, η οποία απευθύνεται σε επιχειρήσεις με ESG προσανατολισμό και παρουσίασε, σε συνεργασία με τη Visa, την τεχνολογία Tap to Phone, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να μετατρέπουν το android κινητό σε POS μέσω της εφαρμογής Eurobank Smart POS. Η Εθνική Τράπεζα παρουσίασε, σε συνεργασία με τη SoftOne, την υπηρεσία OnePay, η οποία αυτοματοποίησε τη διαχείριση και συμφωνία των εισπράξεων απαιτήσεων από τους πελάτες. Η Alpha Bank, στο πλαίσιο ανανέωσης της αποκλειστικής συνεργασίας με την Aegean, δημιούργησε τη σειρά καρτών Aegean Bonus Visa και λάνσαρε τη δυνατότητα ανέπαφων πληρωμών μέσω Google Pay για όλες τις κάρτες Visa και Mastercard έκδοσής της. Η Τράπεζα Πειραιώς συνεργάστηκε με την Accenture και τη Microsoft για την εφαρμογή μιας cloud-first προσέγγισης, ενώ η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου λάνσαρε mobile banking app. «Βασικός παράγοντας προτεραιότητας σε οποιονδήποτε ψηφιακό μετασχηματισμό είναι ο άνθρωπος – άρα και για τις τράπεζες είναι η εξυπηρέτηση των αναγκών των πελατών μας. Ο μοναδικός τρόπος για να είναι επιτυχημένη οποιαδήποτε ψηφιακή μετάβαση είναι να βάλουμε τον πελάτη και τις ανάγκες του στο επίκεντρο όλων των ενεργειών μας. Από τον αρχικό σχεδιασμό μέχρι και την τελική υλοποίηση. Το digital είναι ένα κανάλι και αποτελεί τον enabler για την απαιτούμενη αυτοματοποίηση και γρήγορο scale up. Η σύγχρονη ψηφιακή τραπεζική χτίζει πάνω στις καθημερινές ανάγκες των πελάτων, δίνοντας λύσεις και διευκολύνοντας τις συναλλαγές προσφέροντας ευκολία, ταχύτητα, ασφάλεια και ευελιξία», σχολιάζει σχετικά ο Αλέξανδρος Χανιαλίδης.

Αναπτυξιακές ενέργειες με στόχο τον ψηφιακό μετασχηματισμό
Στο πλαίσιο της ανάπτυξής τους και με γνώμονα τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, οι τράπεζες συνάπτουν νέες συνεργασίες. Ενδεικτικά, η Εθνική Τράπεζα σύναψε στρατηγική συνεργασία με την εταιρεία analytics και τεχνητής νοημοσύνης SAS με αντικείμενο τη δημιουργία ενός Analytics Center of Excellence εντός της τράπεζας. Η Optima Bank, η οποία εγκαινίασε πρόσφατα το πρώτο της κατάστημα στο Ηράκλειο Κρήτης -το 26ο στο δίκτυό της- υπέγραψε επιχειρησιακή συμφωνία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB) για το πρόγραμμα «Ταμείο Εγγυοδοσίας Δανείων Επιχειρήσεων Παραγωγής Οπτικοακουστικών Έργων», με στόχο την ανάπτυξη του πολιτισμού, μέσω ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων παραγωγής οπτικοακουστικών έργων. Η Παγκρήτια Τράπεζα και η Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων προχώρησαν στην υπογραφή Memorandum of Understanding (ΜοU) για τη συγχώνευση των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία πραγματοποιήθηκε με βάση την καθαρή θέση της κάθε τράπεζας και μετά από οικονομικό και νομικό έλεγχο. Επιπλέον, η Παγκρήτια Τράπεζα προχώρησε σε συμφωνία για την εξαγορά του ελληνικού υποκαταστήματος της HSBC Continental Europe (HBCE), έμμεσης θυγατρικής της HSBC Holdings plc, συναλλαγή η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του α΄ εξαμήνου του 2023. Τέλος, η Τράπεζα Κύπρου και η πάροχος υπηρεσιών υποδομής πληροφορικής Kyndryl συμφώνησαν την επέκταση της συνεργασίας τους μέσω ενός νέου πενταετούς προγράμματος υπηρεσιών διαχείρισης πληροφορικής, το οποίο εκτιμάται ότι θα βοηθήσει την τράπεζα να επιτύχει τις δεσμεύσεις της, έως το 2030, στο πλαίσιο της ESG στρατηγικής της.

Στηρίζοντας έμπρακτα το δυναμικό του κλάδου
Επιπλέον, οι τράπεζες, προκειμένου να στηρίξουν μακροχρόνια τους ανθρώπους τους, δείχνουν έμπρακτα πλέον τη μέριμνά τους για αυτούς. Μεταξύ άλλων, η Eurobank μόλις ξεκίνησε να καθιερώνει υβριδικό μοντέλο εργασίας σε σταθερή βάση, συνδυάζοντας την εργασία από το γραφείο και την εργασία από το σπίτι. Είχε προηγηθεί η ίδρυση Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης, προκειμένου να στηρίξει μακροχρόνια τους εργαζομένους της, προάγοντας παράλληλα τα πρότυπα ESG. Όσο για την Alpha Bank, προχώρησε στην υπογραφή Ειδικής Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, μέσω της οποίας ενισχύει την πολιτική της για πρόληψη, αντιμετώπιση και καταπολέμηση των μορφών συμπεριφοράς βίας και παρενόχλησης.

Δράσεις ΕΚΕ για τον άνθρωπο, την ανάπτυξη και το περιβάλλον
Πληθώρα δράσεων εταιρικής υπευθυνότητας πραγματοποίησαν και φέτος οι τράπεζες, με στόχο να ενισχύσουν τόσο τον άνθρωπο, την οικονομία της χώρας και το περιβάλλον. Στις ενέργειες της Alpha Bank περιλαμβάνονται η παροχή στήριξης ύψους 2,2 εκατ. ευρώ -την τελευταία τετραετία- στον τουρισμό, η υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος «Κυκλική οικονομία στην πράξη» στο Δημοτικό Σχολείο Αστυπάλαιας και η χορηγία της πρωτοβουλίας «AstyBus», η διοργάνωση της εκδήλωσης «Business Tomorrow», καθώς και η στήριξη γυναικών από την Ελλάδα που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον επιχειρηματικό κλάδο, σε συνεργασία με την αστική μη κερδοσκοπική οργάνωση «Women Do Business». Η Eurobank, η οποία αναδείχθηκε «Καλύτερη Τράπεζα στην Ελλάδα» για το 2022, χρηματοδότησε μελέτη με θέμα «Δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα: Προκλήσεις και προτάσεις πολιτικής», υλοποίησε, για 12η διαδοχική χρονιά, το Πρόγραμμα Business Banking Τουρισμός, υποστήριξε τη δημιουργία του «The Boardroom», ενός χώρου δικτύωσης για γυναίκες επαγγελματίες και υψηλόβαθμα στελέχη σε ανώτερες διοικητικές θέσεις επιρροής, προκήρυξε τον νέο κύκλο του προγράμματος Egg-Enter Grοw Go, το οποίο εισήλθε στον 10ο χρόνο του και υλοποίησε πρόγραμμα αποκατάστασης της ευρύτερης πυρόπληκτης περιοχής της Αρχαίας Ολυμπίας. Όσο για την Alpha Bank, η οποία εντάχθηκε για 4η χρονιά στον διεθνή Δείκτη Ισότητας Φύλων Bloomberg Gender-Equality Index (GEI), υλοποίησε, για 6η φορά, το φετινό Dine Athens, συμφώνησε την ένταξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας στο πρόγραμμα «Μαζί, με στόχο την Υγεία», για την κάλυψη υγειονομικών αναγκών σε 6 δομές Υγείας σε Λάρισα, Μαγνησία, Τρίκαλα και Καρδίτσα. Επίσης, απέστειλε στο Ελληνικό Σχολείο της Πρετόριας δύο εκπαιδευτικές Μουσειοβαλίτσες «Νόμος-Νομίζω-Νόμισμα» της Νομισματικής Συλλογής της, στήριξε με σειρά πρωτοβουλιών την ισότιμη πρόσβαση στον πολιτισμό, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αλλά και τον ξενοδοχειακό τομέα με χρηματοδότηση κεφαλαιακών επενδύσεων. Από την πλευρά της, η Optima Bank υποστήριξε περισσότερα από 100 έργα ΑΠΕ και εξοικονόμησης ενέργειας σε όλη την επικράτεια, με πάνω από 120 εκατ. ευρώ χρηματοδοτήσεις.


Αλέξανδρος Χανιαλίδης, Διευθυντής Ψηφιακής Τραπεζικής, Attica Bank

«Στο επίκεντρο των ενεργειών μας ο τελικός χρήστης»
«Τα τελευταία χρόνια, έχουμε εμπλουτίσει τη στρατηγική μας με performance marketing ενέργειες, οι οποίες μας επιτρέπουν να κινηθούμε στοχευμένα στα κοινά που μας ενδιαφέρουν και να αξιολογήσουμε την επίδραση που έχουν. Σε επίπεδο paid acquisition, αξιοποιούμε όλα τα δυνατά μέσα και κανάλια επικοινωνίας και, σε συνεργασία με τη διαφημιστική μας, επιλέγουμε το marketing mix που επιτυγχάνει στον μέγιστο βαθμό τον στόχο της εκάστοτε επικοινωνίας. Στο επίκεντρο όλων των ενεργειών μας βρίσκεται ο τελικός χρήστης και αυτό εφαρμόζουμε και στην επικοινωνιακή στρατηγική μας, η οποία ακολουθεί τις αρχές του product-led growth. Έτσι, τα ίδια τα προϊόντα και οι υπηρεσίες μας αποτελούν τη βασική κινητήριο δύναμη σε όλο το μήκος του marketing funnel. Για αυτόν τον λόγο, επενδύουμε ιδιαίτερα σε organic marketing ενέργειες που δίνουν βαρύτητα στην ποιότητα του περιεχομένου και χτίζουν, ταυτόχρονα, σε επίπεδο acquisition και retention».


Δημιουργική διαφημιστική επικοινωνία για τα νέα προϊόντα

Alpha Bank: Καμπάνια με θέμα τους Bonus πόντους που μπορούν να συγκεντρώσουν οι κάτοχοι καρτών Bonus Mastercard της Alpha Bank με τις φθινοπωρινές τους αγορές δημιούργησε για την τράπεζα η DDB Athens. Επίσης, κυκλοφόρησε και integrated καμπάνια από την Publicis, του Publicis Groupe Greece για τη Visa, την Alpha Bank και την Aegean. Η καμπάνια αφορούσε το λανσάρισμα των καρτών Aegean Bonus Visa, οι οποίες παρείχαν την αποκλειστική δυνατότητα μετατροπής Bonus πόντων σε μίλια του Προγράμματος Miles+Bonus.

Εθνική Τράπεζα: Με 4 καμπάνιες επικοινώνησε το λανσάρισμα ισάριθμων προϊόντων της η Εθνική Τράπεζα, σε συνεργασία με τη Frank & Fame. Ειδικότερα, οι καμπάνιες εστίαζαν στα εξής προϊόντα: το Επενδυτικό Νέας Γενιάς, τις Στεγαστικές Λύσεις της Εθνικής Τράπεζας, το Άνοιγμα πρώτου εταιρικού λογαριασμού online, καθώς και το «Business Δάνειο Εξπρές».

Eurobank: Τέσσερις διαφημιστικές καμπάνιες κυκλοφόρησε η Eurobank, τους τελευταίους μήνες, σε συνεργασία με την Ogilvy. Οι καμπάνιες αφορούσαν το rebranding της Eurobank με έμπνευση από τους σύγχρονους πρωτοπόρους της καθημερινότητας και τα αναπτυξιακά προγράμματα της τράπεζας. Επίσης, τις πιστωτικές κάρτες Eurobank Mastercard και τη φύτευση 5 δένδρων στην Ελλάδα και στον κόσμο, μέσω της We4all και της πρωτοβουλίας Priceless Planet Coalition της Mastercard, καθώς και το λανσάρισμα της υπηρεσίας Smart POS σε συνεργασία με τη Visa.

Τράπεζα Πειραιώς: Τρεις 3600 καμπάνιες δημιούργησε η The Newtons Laboratory για την Τράπεζα Πειραιώς. Η μια εκ των καμπανιών αφορούσε το πρόγραμμα Equall και εξέταζε το θέμα της έμφυλης ισότητας από τη σκοπιά του γλωσσικού σεξισμού. Επιπλέον, προβλήθηκε η χριστουγεννιάτικη καμπάνια της τράπεζας με θέμα το Yellow App, καθώς και καμπάνια για τα επενδυτικά xαρτοφυλάκιά της, Optimum.