Το τέλος των υπερβολών & τα πλεονεκτήματα
• Η αγορά της επικοινωνίας σαφέστατα έχει αλλάξει και εξακολουθεί να αλλάζει, πρωτίστως γιατί αλλάζει η κοινωνία. Αλλάζουν οι ανάγκες και οι προτεραιότητές της. Μοιραία, λοιπόν, βιώνουμε το τέλος των υπερβολών, των μεγάλων budget, τα υπερφίαλων μηνυμάτων. Η επικοινωνία, προκειμένου να είναι χρήσιμη και αποτελεσματική, γίνεται ολοένα και πιο ρεαλιστική, άμεση, στοχευμένη. Σε αυτό, κυρίαρχο ρόλο παίζουν τα social media και το word of mouth, το οποίο επιστρέφει δυναμικά με έναν ανανεωμένο και κυρίαρχο ρόλο. Σε αυτό το πλαίσιο, η μείωση των δαπανών για επικοινωνία μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για τον κλάδο. Πρώτον, γιατί πιέζει όλους μας να γίνουμε πιο ευρηματικοί και να πάμε ένα βήμα παρακάτω. Δεύτερον, γιατί η κρίση γίνεται η αφορμή να συμμαζευτούμε και να απαλείψουμε οριστικά τις στρεβλώσεις του παρελθόντος. Τελικά το μήνυμα των πολιτών για υγιείς συνεργασίες στην πολιτική έχει εφαρμογή και στον κλάδο μας.

• Για να είμαστε ξεκάθαροι, κανείς δεν πρέπει να επιχαίρει που μεγάλες εταιρείες με ιστορία στον χώρο και με πολύ καλούς επαγγελματίες έκλεισαν. Πιστεύω ότι μια τέτοια θεώρηση είναι επιφανειακή και κρύβει παγίδες για όσους δεν τις αντιλαμβάνονται. Ας μείνουμε, όμως, στα νέα σχήματα. Τα νέα σχήματα, που γεννιούνται στην αγορά της επικοινωνίας αυτή τη δύσκολη περίοδο, έχουν ένα μεγάλο στοίχημα να κερδίσουν. Πρέπει να πείσουν όχι μόνο για τις προθέσεις τους αλλά κυρίως για την αποτελεσματικότητά τους. Χρειάζεται χρόνος και ευκαιρίες για να αποδείξουν την αξία τους. Ως πλεονέκτημα σε ένα νέο μικρό σχήμα –όπως είναι η Yes. Positive Communication– αναγνωρίζω την ευελιξία, τη δυναμικότητα, τη δημιουργικότητα και ένα ισχυρό κίνητρο να αποδείξουν στην αγορά τις ικανότητές τους. Επειδή δημιουργήθηκαν μέσα στην κρίση, είναι πιο μαζεμένα, σίγουρα πιο προσεκτικά και με απουσία κάθε ίχνους αλαζονείας.

Τζίνα Δραγώνα, Communication, Strategy & Public Affairs Director, YES. Positive Communication

Αλλαγή νοοτροπίας & νέες δυνατότητες
• Ο χώρος της επικοινωνίας έχει πληγεί σημαντικά, γιατί οι ίδιες οι εταιρείες επέλεξαν να καθιερώσουν ένα οικονομικό μοντέλο αμοιβής των υπηρεσιών τους, το οποίο βασιζόταν στα Media, και μάλιστα όχι με φανερό τρόπο αλλά μέσα από επιστροφές. Τώρα λοιπόν που η διαφημιστική δαπάνη στα Μέσα έχει πέσει δραματικά, τα προβλήματα αυτού του οικονομικού μοντέλου φάνηκαν με τον πιο επώδυνο τρόπο. Η Tenfour ξεκίνησε όντως μεσούσης της κρίσης, φιλοδοξώντας να είναι μια εταιρεία επικοινωνίας που δεν ξεχωρίζει τα Μέσα σε παραδοσιακά και νέα/ψηφιακά. Αυτό λοιπόν αλλάζει και τον τρόπο προσέγγισης της δουλειάς μας, αλλά και τον τρόπο αμοιβής μας. Χρειάζεται σίγουρα κόπος και χρόνος για να πεισθούν κυρίως οι διαφημιζόμενοι να αλλάξουν έναν παγιωμένο τρόπο συνεργασίας πολλών ετών, αλλά νομοτελειακά αυτό θα συμβεί αργά ή γρήγορα. Υπάρχουν εταιρείες που το έχουν καταλάβει ήδη και αυτό είναι που μας κάνει να αισιοδοξούμε.

• Οι δυνατότητες που μας δίνονται σήμερα να συνδυάζουμε τα παραδοσιακά με τα νέα μέσα αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τους καταναλωτές. Αλλά μόνο ο τρόπος προσέγγισης αλλάζει. Όχι οι βασικές αξίες της επικοινωνίας. Η επικοινωνία ανέκαθεν είχε στόχο να «εμπλέκει» τα brands με τους ανθρώπους. Αυτό κάποια στιγμή εκτροχιάστηκε, γιατί αφενός διαφημιστές και διαφημιζόμενοι εκμεταλλεύτηκαν με λάθος τρόπο τη μονόπλευρη επικοινωνία που τους προσέφεραν τα παραδοσιακά μέσα, αφετέρου οι διαφημιστικές μπήκαν στον πειρασμό να προτείνουν συγκεκριμένα Μέσα που τους παρείχαν σημαντικά οικονομικά οφέλη, π.χ. από επιστροφές. Αυτό το λάθος μοντέλο σιγά σιγά το συνειδητοποιούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη: διαφημιστές, διαφημιζόμενοι και ΜΜΕ. Σίγουρα επέρχονται αλλαγές. Το θέμα είναι πόσο γρήγορα και με ποιον τρόπο θα αντιδράσουν οι παραδοσιακές εταιρείες επικοινωνίας, γιατί δεν αρκεί απλώς να συνειδητοποιήσουν το προφανές. Πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο δουλειάς τους, που είναι και το πιο δύσκολο.

Βασίλης Βάσσος, Partner Tenfour

Λιγότερες πελατειακές σχέσεις & value for money
• Με αφορμή τη μεγάλη οικονομική κρίση, πιστεύω ότι η εικόνα της αγοράς επικοινωνίας αλλάζει ριζικά. Θα έλεγα ότι αλλάζει με δραματικό τρόπο, με την έννοια του μεγέθους των αλλαγών, τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά της μεταβολής και γενικότερα το ξεκαθάρισμα που συντελείται. Η αλλαγή δεν έχει ολοκληρωθεί, επειδή η αγορά έχασε 40% ή 50%. Αναμένω περαιτέρω συρρίκνωση στους επόμενους μήνες. Εφημερίδες, περιοδικά, τηλεοπτικά κανάλια, ραδιοφωνικοί σταθμοί, διαφημιστικές εταιρείες, εταιρείες Δημοσίων Σχέσεων, επικοινωνίας κ.λπ. έχουν βρεθεί στη δίνη ενός αδιανόητου πριν μερικά χρόνια ξεκαθαρίσματος. Βλέποντας τα χαρακτηριστικά όπως διαμορφώνονται σήμερα, νομίζω ότι έχει έρθει πια η ώρα για σοβαρή δουλειά και όχι για ευκαιριακά σχήματα. Οι λιγότερες πελατειακές σχέσεις θα ενισχύσουν τη θέση των επαγγελματιών και θα εξοβελίσουν «αλεξιπτωτιστές» και ημέτερους ή εν πάση περιπτώσει θα τους βάλουν στην άκρη για κάμποσο καιρό. Εκτιμώ τέλος ότι το επίπεδο των υπηρεσιών θα βελτιωθεί, αφού θα μειωθεί η συμμετοχή των εκάστοτε καιροσκόπων στην πίτα.

• Ακόμα είναι πολύ νωρίς να μιλήσουμε για διαμορφωμένα χαρακτηριστικά, αφού οι αλλαγές είναι ακόμα σε εξέλιξη. Αυτό που βλέπω αναπόφευκτο είναι σημαντική αλλαγή στο ύφος και το ήθος. Λιγότερη αλαζονεία, έπαρση και η αίσθηση «τα ξέρω όλα». Ταυτόχρονα βελτίωση στην σχέση value for money στην προσφερόμενη υπηρεσία με σημαντικό πλεονέκτημα την ποιότητα. Από πλευράς Μάνατζμεντ θα δούμε περισσότερο «οριζόντιες» οργανώσεις που θα βοηθήσουν στη μείωση του κόστους λειτουργίας, ενώ ταυτόχρονα θα επενδυθούν πολύ περισσότεροι πόροι στις νέες τεχνολογίες και το Διαδίκτυο. Μεγάλο μέρος του τρόπου επικοινωνίας θα επενδυθεί στα κινητά τηλέφωνα, λόγω της αμεσότητας σε one to one επικοινωνία και της καλύτερης στόχευσης στο κοινό-στόχο.

Τέλος, αργά ή γρήγορα, θα αρχίσουν να μπαίνουν στη ζωή μας όλο και περισσότερα εργαλεία αξιολόγησης της κάθε προσπάθειας
που κάνουμε στον τομέα της Επικοινωνίας και τίποτε δεν θα θεωρείται δεδομένο ή αυτονόητο.

Γιώργος Διαμαντόπουλος, Μanaging Director, Sponsor Value