Aποτελείται εξ ολοκλήρου από φυσικά υλικά, είναι 100% ανακυκλώσιμο και διαθέτει μοναδικές ιδιότητες προστασίας των τροφών. Το γυαλί, ένα υλικό άμεσα συνυφασμένο με την ιστορία του ανθρώπου εδώ και 5.000 χρόνια, επιστρέφει δυναμικά στον χώρο της συσκευασίας, απαντώντας σε νέες καταναλωτικές τάσεις. Παράλληλα, η «εύθραυστη» γοητεία του αποτελεί έναν ιδανικό επικοινωνιακό «καμβά» για πάσης φύσεως προϊόντα.
Έρευνα που διενεργήθηκε το 2010 από την TNS για λογαριασμό της European Container Glass Association, έδειξε ότι το 91% των Ελλήνων προτιμά τη γυάλινη έναντι της πλαστικής συσκευασίας σε μια σειρά προϊόντων.
Oι ευρωπαίοι καταναλωτές όχι μόνο ζητούν το δικαίωμα στη γυάλινη συσκευασία, αλλά είναι και πρόθυμοι να δράσουν κατάλληλα. Ένα 70% των ερωτηθέντων στην Ευρώπη και 87% στην Ελλάδα, λένε ότι είναι «πιθανόν» ή «πολύ πιθανόν» ως καταναλωτές να αγοράσουν περισσότερα προϊόντα σε γυάλινη συσκευασία, με σκοπό να επιτύχουν να είναι περισσότερο διαθέσιμο το γυαλί στα καταστήματα.
Σχεδόν οι μισοί των ερωτηθέντων λένε ότι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν επιπλέον χρήματα για να έχουν το δικαίωμα επιλογής σε γυάλινη συσκευασία. Οι καταναλωτές επίσης ζητούν από τις εταιρείες παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων (82% των καταναλωτών στην Ευρώπη και 87% στην Ελλάδα) και τις κυβερνήσεις τους (78% των καταναλωτών στην Ευρώπη και 88% στην Ελλάδα) να κάνουν περισσότερα, ώστε η γυάλινη συσκευασία να είναι στη διάθεσή τους.
Πανευρωπαϊκά, παρατηρείται ανάκαμψη στην παραγωγή και χρήση γυαλιού: Το 2010 η πανευρωπαϊκή παραγωγή γυαλιού ήταν κατά 3,5% υψηλότερη σε σχέση με το 2009, αντιστοιχώντας σε 20,7 εκατομμύρια τόνους. Τη μεγαλύτερη αύξηση παραγωγής σημείωσαν η Τουρκία (27%) και η Μεγάλη Βρετανία (9,5%). «Η βιομηχανία γυαλιού στην Ευρώπη κατάφερε να αντιμετωπίσει την κρίση», επισημαίνει ο Πρόεδρος της Ένωσης Niall Wall «και διατήρησε τη θέση της ως βασικός παίκτης της αγοράς συσκευασίας», συμπληρώνει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο φιλικός προς το περιβάλλον χαρακτήρας του γυαλιού, καθώς και οι ιδιότητες προστασίας της γεύσης και των θρεπτικών αξιών των τροφών, οδηγούν την προτίμηση των καταναλωτών σε αυτό το υλικό συσκευασίας, η οποία όμως, δεν εξυπηρετείται στον βαθμό που θα έπρεπε: «Για μερικά προϊόντα, όπως γάλα, γιαούρτι, παιδικές τροφές ή μεταλλικά νερά, η καταναλωτική απαίτηση για γυάλινη συσκευασία δεν απαντάται, λόγω έλλειψης επιλογών στα ράφια των σούπερ μάρκετ».
Η βιομηχανία όμως εξακολουθεί να εργάζεται στον δρόμο της προσέλκυσης όλο και περισσότερων μαρκών στη γυάλινη συσκευασία, διευρύνοντας την ποικιλία των λύσεων και μειώνοντας το κόστος. Γεγονός είναι ότι όλο και περισσότερα brands, βρίσκουν στο γυαλί έναν «σύμμαχο» που μιλάει στην καρδιά των καταναλωτών.
Πρόσφατο ηχηρό παράδειγμα στην ελληνική αγορά, ήταν το λανσάρισμα της γυάλινης συσκευασίας για το γάλα Νουνού από τη FrieslandCampina Hellas. Είναι το πρώτο συμπυκνωμένο γάλα που κυκλοφορεί σε γυάλινο μπουκάλι, με καπάκι που ανοίγει και κλείνει.
Το λανσάρισμα του «Νέα γενιά Νουνού» υποστηρίχθηκε με ευρύτατη επικοινωνιακή καμπάνια, υπό την επιμέλεια της ΑΔΕΛ. Άλλο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η εταιρεία Χήτος στον χώρο του εμφιαλωμένου νερού, η οποία τον Ιούλιο του 2011 λάνσαρε νέα γυάλινη συσκευασία ενός λίτρου για το φυσικό μεταλλικό νερό Ζαγόρι, με ανανεωμένο, διάφανο σχεδιασμό. Η νέα φιάλη διατίθεται κυρίως στους χώρους μαζικής εστίασης.
Η τάση επιστροφής στη γυάλινη συσκευασία είναι σε αρμονία με ευρήματα ερευνών που δείχνουν ότι οι καταναλωτές, διεθνώς, υιοθετούν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής και η γυάλινη συσκευασία είναι η μόνη που μπορεί να τους τον προσφέρει.
Η υγεία, οι νέοι κανονισμοί της Ε.Ε. για την προστασία των καταναλωτών, το αυξημένο ενδιαφέρον για το περιβάλλον αλλά και η ανάπτυξη παραδοσιακών και premium brands από τις εταιρείες, δημιουργούν τις ιδανικές προϋποθέσεις για μια ολική επαναφορά της γυάλινης συσκευασίας.
«Γυάλινος» καμβάς επικοινωνίας
Ο οικολογικός και νοσταλγικός χαρακτήρας της γυάλινης συσκευασίας και η προστιθέμενη αξία που προσδίδει σε μια μάρκα, αποτελούν παράγοντες που οδηγούν στην ολοένα αυξανόμενη χρήση της, μας λέει ο Βαγγέλης Πίσπας, Design Consultant της Garamond Design. Πέραν αυτών όμως, είναι επίσης η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που επιτρέπουν εξελιγμένες εφαρμογές, οι οποίες ενισχύουν τη διάδοση του γυαλιού στη συσκευασία:
«Στο πρόσφατο παρελθόν, ο μόνος τρόπος branding γυάλινων συσκευασιών ήταν η επικόλληση χάρτινης ετικέτας ή η απευθείας μεταξοτυπική εκτύπωση του υλικού. Η δυνατότητα all over εκτύπωσης που παρέχεται σήμερα με την τεχνολογία της συρρίκνωσης πλαστικού πάνω σε μη επίπεδες γυάλινες επιφάνειες και με πολύ καλά εκτυπωτικά αποτελέσματα και ανταγωνιστικό κόστος, έχει δώσει ώθηση στη χρήση γυάλινης συσκευασίας», λέει σχετικά ο Βαγγέλης Πίσπας.
Ως πλατφόρμα λοιπόν για την ανάπτυξη ξεχωριστών, δημιουργικών λύσεων branding, το γυαλί αποδεικνύεται ιδιαίτερα ελκυστικό. «Το γυαλί είναι ένα υλικό πλούσιο σε αξίες και αντιλήψεις και άρα, μπορεί να αποβεί πολύτιμο στοιχείο του branding για την ανάδειξη συγκεκριμένων συστατικών στοιχείων ενός brand», επισημαίνει για το ίδιο θέμα ο Γιώργος Αναστασιάδης, Managing Partner της Milk.
«Αν προσθέσετε την όλο και πιο εύκολη και οικονομική δυνατότητα προσαρμογής του σε επιθυμητό σχήμα, τη διαφάνειά του και τις μοναδικές εικόνες που προσφέρουν οι διαθλάσεις του φωτός, θα καταλάβετε γιατί πλέον όλο και περισσότερες γυάλινες συσκευασίες κυκλοφορούν με ελάχιστη ή και χωρίς ετικέτα», συμπληρώνει.
Αναφορικά με τις κατηγορίες προϊόντων που προσφέρονται περισσότερο για γυάλινη συσκευασία, ο Βαγγέλης Πίσπας μας λέει: «Παροδοσιακά, τα ποτά, τα αρώματα και γενικώς προϊόντα με premium χαρακτήρα, χρησιμοποιούν γυάλινες συσκευασίες. Επίσης “γυάλινα” είναι πολλά προϊόντα που θέλουν να προβάλλουν με ελκυστικό τρόπο το περιεχόμενό τους (όπως μαρμελάδες, κομπόστες κ.λπ.), αλλά και προϊόντα που θέλουν να αντιδράσουν στη σύγχρονη πραγματικότητα στην οποία κυριαρχεί το πλαστικό, ενσωματώνοντας αξίες όπως η νοσταλγία για την παλιά αγνή εποχή».
Πρόσφατα στοιχεία αμερικανικής έρευνας δείχνουν ότι σε επίπεδο αντιλήψεων καταναλωτών, το γυαλί προηγείται με πολύ μεγάλη διαφορά από τα άλλα υλικά, μας λέει ο Γιώργος Αναστασιάδης:
«Σε χαρακτηρισμούς όπως “πιο υγιεινό”, “πιο φυσικό”, “πιο φιλικό προς το περιβάλλον”, “πιο ελκυστικό στο ράφι”, “δεν αλλοιώνει τη γεύση και τη μυρωδιά”, “δεν ανταλλάσσει στοιχεία με το περιεχόμενο”, το γυαλί μοιάζει να μην έχει αντίπαλο. Είναι ευνόητο λοιπόν ότι πολλά από τα προϊόντα που θεωρούνται ευαίσθητα και βασίζονται σε γεύσεις και αρώματα, επωφελούνται ιδιαίτερα από τη χρήση γυαλιού στη συσκευασία τους, όπως τρόφιμα, ποτά και καλλυντικά για παράδειγμα».
Ο ίδιος θεωρεί ότι σε επίπεδο εικόνας, το γυαλί ανταλλάσσει αβίαστα αξίες και χαρακτηριστικά με προϊόντα που μέσα στην κατηγορία τους τοποθετούνται ως πιο premium, ή πιο παραδοσιακά, ή πιο υγιεινά, ή φιλικά προς το περιβάλλον.
Γιατί γυαλί;
Στο site της μεγάλη ελληνικής βιομηχανίας γυαλιού Yioula, (www.yioula.gr), αναφέρονται μια σειρά από λόγοι που δικαιολογούν την υπεροχή της γυάλινης συσκευασίας έναντι όλων των υπολοίπων.
Σύμφωνα με αυτό το γυαλί είναι:
• Χημικά αδρανές
• Απόλυτα αδιαπέραστο από τους μικρο-οργανισμούς και το οξυγόνο
• Απόλυτα στεγανό στα αέρια και τα υγρά
• Δεν προσδίδει οσμές ή γεύσεις στο προϊόν που φιλοξενεί
• Διαφυλάσσει καλύτερα από κάθε άλλη συσκευασία την υγρασία, την πυκνότητα, τη γεύση και το άρωμα του προϊόντος που φιλοξενεί
• Διαθέτει καλή μηχανική και θερμική αντίσταση
• Διαμορφώνεται εύκολα και μπορεί να λάβει κάθε δυνατό σχήμα και χρώμα
• Είναι διαφανές, επιτρέποντας οπτική προσπέλαση στο προϊόν που πρόκειται να καταναλωθεί
• Προσδίδει καλύτερη εικόνα από οποιοδήποτε άλλο υλικό συσκευασίας υπερτονίζοντας την αγνότητα του προϊόντος
• Κατασκευάζεται από απόλυτα φυσικές πρώτες ύλες, και μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί πολλές φορές
• Είναι 100% ανακυκλώσιμο και δεν μολύνει, συμβάλλοντας έτσι στον σεβασμό, την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στην εξοικονόμηση ενέργειας
• Σε καφέ ή πράσινο χρώμα, μπορεί να σταματήσει την υπεριώδη ακτινοβολία, ώστε να αποφεύγεται η αλλοίωση των περιεχομένων προϊόντων
• Αποστειρώνεται και παστεριώνεται, ώστε να διατηρεί επί μακρόν τα προϊόντα
• Είναι οικονομικό, όταν τα πλεονεκτήματά του ισοσταθμίζονται με άλλες συσκευασίες
• Η γυάλινη συσκευασία όμως, πέρα από τον «προστατευτικό» της ρόλο έχει και χαρακτήρα επικοινωνιακό. Αναμφισβήτητα, είναι ένας από τους ιδανικότερους τρόπους προβολής ενός προϊόντος από μία ελκυστική συσκευασία. Το γυαλί, προσθέτει αξία σε οτιδήποτε συσκευάζεται μέσα σε αυτό.
Γυάλινη «πρόκληση» για τους σχεδιαστές
Σε επίπεδο branding, πόσο «ελκυστικό» είναι το γυαλί, ως πλατφόρμα για τη δημιουργία ξεχωριστών, δημιουργικών λύσεων;
Το branding οφείλει να αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τα φυσικά χαρακτηριστικά κάθε είδους συσκευασίας.
Το γυαλί, με τη διαφάνεια, τις ιδιαίτερες αποχρώσεις και τις αντανακλάσεις του ανάλογα με τον φωτισμό του, αποτελεί ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο υπόβαθρο για το branding του προϊόντος. Σε διαφορετικές συνθήκες φωτισμού της συσκευασίας, διαφοροποιείται έντονα το οπτικό αποτέλεσμα που λαμβάνει ο καταναλωτής, πράγμα που αποτελεί πρόκληση για τους σχεδιαστές γυάλινων συσκευασιών και γραφικών για γυάλινες συσκευασίες.
«Βαγγέλης Πίσπας, Garamond design
«Διαφάνεια» έναντι του καταναλωτή
Υπάρχει τα τελευταία χρόνια μια στροφή προς τη χρήση του γυαλιού στις συσκευασίες προϊόντων; Για ποιους λόγους πιστεύετε;
Αν και τις τελευταίες δεκαετίες η χρήση του γυαλιού στη συσκευασία έχει μειωθεί ιδιαίτερα υποκαθισταμένη από νέα υλικά, συγκεκριμένες κυρίαρχες τάσεις των τελευταίων ετών το έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο. Η ανάγκη των brands για διαφάνεια απέναντι στον καταναλωτή, η τάση του «premiumization», η ανάγκη για αυθεντικότητα, η νοσταλγία για το παρελθόν αλλά και το ενδιαφέρον για το «φουτουριστικό», η στροφή στην υγεία ως απόλαυση και όχι υποχρέωση. Όλα αυτά υποστηρίζονται εξαιρετικά από το γυαλί ως υλικό και συνέβαλαν στην αύξηση της χρήσης του στον σχεδιασμό συσκευασίας.
Παράλληλα η σημαντική μείωση στο κόστος παραγωγής καλουπιών και η διαθεσιμότητα προς αγορά μεγάλης ποικιλίας σχεδίων έτοιμων γυάλινων περιεκτών, έκαναν τη γυάλινη συσκευασία δυνατή και σε πολλούς μικρούς παραγωγούς που δεν το είχαν παλιότερα ως επιλογή. Και ας μην ξεχνάμε το συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για το περιβάλλον και την αειφορία.
Το γυαλί είναι ένα από τα υλικά που έχουν ταυτιστεί με αυτήν την τάση λόγω του «φυσικού» χαρακτήρα του και της εύκολης ανακύκλωσής του. Στην πραγματικότητα βέβαια και ειδικά σε χώρες με χαμηλές επιδόσεις ανακύκλωσης όπως η Ελλάδα, το γυαλί δεν είναι πάντα τόσο «οικολογικό» μιας και τόσο η επεξεργασία του όσο και η μεταφορά του λόγω βάρους και όγκου, είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρες.
«Γιώργος Αναστασιάδης, Milk
Προωθήστε το μπουκάλι!
«Η ανακύκλωση γυάλινων συσκευασιών κάνει καλό στο περιβάλλον και σε εσένα». Αυτό είναι το μήνυμα που μεταφέρει ένα νέο παιχνίδι-διαγωνισμός στο Facebook, το οποίο λάνσαραν πανευρωπαϊκά οι «Φίλοι του Γυαλιού», ένα φόρουμ καταναλωτών (www.thinkglass.gr), που υποστηρίζει τη γυάλινη συσκευασία. Το παιχνίδι στηρίζεται στην ιδέα να μοιραστεί κάποιος μια ωραία στιγμή με τους φίλους του, προωθώντας ένα γεμάτο εικονικό γυάλινο μπουκάλι μέχρι το μπουκάλι να αδειάσει και να ανακυκλωθεί με επιτυχία.
Ο χρήστης που θα ανακυκλώσει στο τέλος το μπουκάλι, είναι ο νικητής. Το παιχνίδι σκοπό έχει να επισημάνει τη μεγάλη απόδοση της ανακύκλωσης γυάλινων συσκευασιών και να προωθήσει τις ιδιότητές τους.