Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα της Nielsen του 2014 σε 60 χώρες, το 55% των online καταναλωτών υποστηρίζουν ότι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν παραπάνω για προϊόντα και υπηρεσίες από εταιρείες με θετική προσέγγιση σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, ενώ βάσει της έρευνας Cone Communications/Ebiquity Global CSR Study του 2015, 9 στους 10 καταναλωτές θα επέλεγαν είτε να αγοράσουν είτε να μποϋκοτάρουν κάποιο προϊόν, βάσει των πρακτικών εταιρικής υπευθυνότητας της εκάστοτε εταιρείας. Όλα αυτά βέβαια σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά δεν μπορεί αυτές οι τάσεις να μην επηρεάζουν και τις εταιρείες και τους καταναλωτές, κατ’ αναλογία μεγεθών και κοινωνικοοικονομικών συνθηκών, στην εγχώρια αγορά. Η ανακύκλωση και η περιβαλλοντική αειφορία αποτελούν πλέον αδιαπραγμάτευτη αναγκαιότητα και στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιούνται δράσεις από τις επιχειρήσεις, που πέρα από τα οφέλη στο περιβάλλον, δρουν θετικά και στο χτίσιμο των σχέσεων και της εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές.

Το πλαίσιο και οι προοπτικές

Με βάση το κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο, όλες οι επιχειρήσεις που παράγουν ή εισάγουν είδη που ανακυκλώνονται, έχουν την ευθύνη για το κόστος διαχείρισης των προϊόντων που διαθέτουν στην ελληνική αγορά όταν αυτά καταστούν απόβλητα. Οι επιχειρήσεις αυτές, μετέχοντας σε σχετικό εγκεκριμένο σύστημα, μεταφέρουν την ευθύνη τους για εναλλακτική διαχείριση σε αυτό. «Η ουσία της ένταξης μιας επιχείρησης σε ένα σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης είναι η προληπτική δράση για την επανόρθωση της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος», δήλωσε η Νατάσσα Βορηά, Διευθύντρια Marketing & Επικοινωνίας της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε., συνεχίζοντας, όμως, ότι  πρωτίστως συνιστά πράξη εταιρικής υπευθυνότητας. «Από την οπτική της ανακύκλωσης συσκευών, είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων που παράγουν ή εισάγουν ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη επιδεικνύουν υπεύθυνη στάση ως προς τις δεσμεύσεις τους για εναλλακτική διαχείριση.

Παρότι οι οικονομικές δυσχέρειες ευνοούν τους free riders, με εντατική δουλειά, μέρα με τη μέρα αυτοί μειώνονται». Στο σημείο αυτό να αναφερθεί, ότι η εισφοροδιαφυγή εξακολουθεί να είναι αρκετά υψηλή, αγγίζοντας περίπου το 40%. Εκτός από τις προαναφερθείσες επιχειρήσεις, την ανακύκλωση συσκευών στηρίζουν και τα καταστήματα λιανικής, που λειτουργούν ως συνεργάτες συλλογής. «Πολλές αλυσίδες και ανεξάρτητα καταστήματα λειτουργούν υποστηρικτικά στις καμπάνιες ενημέρωσης της Ανακύκλωση Συσκευών, τόσο υλοποιώντας προωθητικές ενέργειες με όχημα την ανακύκλωση, όσο και δημιουργώντας περιεχόμενο για την ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών στα ψηφιακά τους μέσα», μας ενημερώνει η Νατάσσα Βορηά.

Το επικείμενο κλείσιμο και αποκατάσταση των τελευταίων παράνομων χωματερών που απομένουν στη χώρα εντός του 2017 θα περιορίσει την ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων, ενώ θα ενισχύσει τις πρακτικές εναλλακτικής αξιοποίησης. Επίσης, σημαντικός, αλλά ανενεργός παράγοντας ανάπτυξης της ανακύκλωσης είναι οι δήμοι. Ωστόσο, καταλυτικός παράγοντας για την πρόοδο της ανακύκλωσης είναι ο τελικός παραλήπτης των προωθητικών ενεργειών: ο ίδιος ο καταναλωτής δηλαδή. Η κινητοποίησή του προϋποθέτει θετική στάση προς τη ζωή, κάτι που δεν ευνοείται από τη δύσκολη ελληνική πραγματικότητα. Η εκάστοτε επικοινωνία με το κοινό θα πρέπει να μπορεί να ανατρέψει αυτή τη δυναμική και να προτρέψει τον κόσμο να αλλάξει προς μια θετική συμπεριφορά που θα του προσφέρει συναισθηματική ανταμοιβή. «Αυτή είναι και η πρόκληση», κλείνει η Νατάσσα Βορηά.

H Ανακύκλωση με στοιχεία
– Το ποσοστό ανακύκλωσης, αν και έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, εν τούτοις υπολείπεται ακόμα σημαντικά συγκριτικά με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 22η θέση, ανάμεσα στις 28 χώρες της Ε.Ε.
– Έως το 2020, θα πρέπει να ανακυκλώνεται τουλάχιστον το 50% των οικιακών απορριμμάτων, σύμφωνα με το στόχο που έχει τεθεί από την Ε.Ε. 
– Η βασική μέθοδος διαχείρισης των στερεών αστικών αποβλήτων στη χώρα μας εξακολουθεί να είναι η υγειονομική ταφή σε χωματερές σε ποσοστό 81%, ενώ η ανακύκλωση ανέρχεται σε μόλις 16%.
– Η ανακύκλωση στην Ελλάδα βασίζεται στη λειτουργία και τη δράση των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (Σ.Σ.Ε.Δ.) και των συνεργαζόμενων με αυτά επιχειρήσεων του κλάδου.
– Πλέον, όλοι οι παραγωγοί και εισαγωγείς είναι υποχρεωμένοι είτε να οργανώσουν ατομικά συστήματα, είτε να συμμετέχουν σε Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης, μέσω της καταβολής χρηματικής εισφοράς.
– Το  ανώτερο ιστορικά επίπεδο της συνολικής ποσότητας των υλικών που ανακτάται και ανακυκλώνεται  σημειώθηκε το 2010 με 519.000 τόνους υλικών, ενώ ακολούθησε πτωτική πορεία τα επόμενα 3 χρόνια. Ανάκαμψη παρατηρείται την τελευταία 2ετία
– Το 2015, η ανακύκλωση μόνο των αποβλήτων συσκευασιών αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά την εκδήλωση της ύφεσης κατά 10%, στους 428.000 τόνους.
– Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., το 2015 συνέλλεξε και αξιοποίησε πάνω από 48.000 τόνους απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, ποσότητα αυξημένη κατά 8% από το προηγούμενο έτος.

(Πηγή: Infobank Hellastat)

H Ανακύκλωση με πράξεις
Vodafone:
Η εταιρεία Vodafone έχει αποσπάσει Silver Award, ανάμεσα σ’ άλλα, στα Waste & Recycling Awards, για το ολοκληρωμένο πανελλαδικό Πρόγραμμα Ανακύκλωσης Κινητών Τηλεφώνων και Αξεσουάρ που εφαρμόζει από το 2003. «Στη Vodafone, ο τομέας της Περιβαλλοντικής Αποδοτικότητας και κατ’ επέκταση η ανακύκλωση, αποτελεί έναν από τους 3 πυλώνες της στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, στόχος μας είναι να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για τους πελάτες, καταναλώνοντας όσο το δυνατόν λιγότερους πόρους. Η εστίαση στον συγκεκριμένο τομέα όχι μόνο για τη Vodafone αλλά και για κάθε εταιρεία που επενδύει στο Περιβάλλον, διασφαλίζει τη λειτουργία της, μειώνοντας τους κινδύνους που σχετίζονται με αυτή, μειώνει τα λειτουργικά της κόστη, χτίζει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες, τους εργαζομένους και τους προμηθευτές, αλλά και με τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται», δήλωσε η Νικόλ Ιωαννίδη, Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων Vodafone Ελλάδας.

Η&Μ: Η H&M προσφέρει στους πελάτες της το πρόγραμμα συλλογής ρούχων «Garment Collecting», το οποίο έχει δημιουργηθεί για να μειώσει τα ρούχα που πάνε στις χωματερές και να κλείσει τον κύκλο ζωής του ρούχου. Μέχρι και σήμερα έχουν συγκεντρωθεί στην Ελλάδα 503.022 κιλά ρούχων που θα κατέληγαν σε χωματερές, από το 2013 που λανσαρίστηκε το πρόγραμμα. Σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν συγκεντρωθεί 37.657.437 κιλά. Για κάθε σακούλα ρούχων που φέρνει ο καταναλωτής, παίρνει ένα κουπόνι με έκπτωση 15% σε ένα τεμάχιο της επόμενης αγοράς του.

Nespresso: Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της εταιρείας για αξιοποίηση και ανακύκλωση των υλικών της, έχουν τοποθετηθεί μονάδες συλλογής στις Νespresso Boutiques, στις οποίες τοποθετούνται οι χρησιμοποιημένες κάψουλες. Ο όγκος των καψουλών που συγκεντρώνεται, μεταφέρεται στο Κέντρο Ανακύκλωσης Αλουμινίου (ΚΑΝΑΛ). Εκεί, γίνεται ο διαχωρισμός του καφέ από το αλουμίνιο με ειδικά σχεδιασμένη μηχανή ανακύκλωσης καψουλών, το οποίο στη συνέχεια ανακυκλώνεται με τεχνολογία φιλική προς το περιβάλλον από την ΕΛΒΑΛ (Ελληνική Βιομηχανία Αλουμινίου) για την παραγωγή άλλων προϊόντων. Η εταιρεία έχει τη δυνατότητα να συλλέγει το 80% όλων των καψουλών που πωλούνται.

Κωτσόβολος: Το πρόγραμμα ανακύκλωσης παλαιών και ενεργοβόρων ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών που πρώτη ξεκίνησε η Κωτσόβολος, μετρά ήδη 8 χρόνια. Η εταιρεία προτρέπει τους καταναλωτές να ανακυκλώσουν τις παλιές τους ηλεκτρικές συσκευές, παρέχοντάς τους δωρεάν την παραλαβή της παλιάς συσκευής με την παράδοση της νέας.
 
OTE: Ο ΟΤΕ και η Cosmote υλοποιούν, από το 2013, εσωτερικό πρόγραμμα ανακύκλωσης στα κτίρια του Ομίλου. Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην ανακύκλωση των απορριμμάτων που παράγονται από την καθημερινή λειτουργία των κτιρίων γραφείων, βασίζεται στην αρχή «Διαλογή στην πηγή» και υπάρχει κεντρική διαχείριση. Για το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει αποσπάσει βραβείο Gold στα Waste & Recycling Awards. Επιπλέον, υλοποιεί πρόγραμμα ανακύκλωσης παλαιών συσκευών σε συνεργασία με το δίκτυο καταστημάτων Cosmote και Γερμανός.

Η ανακύκλωση ως επιχειρηματική ιδέα
Mamarket.gr:
Η εφαρμογή mamarket.gr δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να πουλήσουν, να χαρίσουν ή να αναζητήσουν παιδικά προϊόντα, μέσα από μία ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα για γονείς. «Δεν πετιέται, λοιπόν, τίποτα στα σκουπίδια αλλά στην ουσία ανακυκλώνεται, βρίσκοντας νέο σπίτι, είτε με το να το πουλήσει κανείς και να βγάλει χρήματα, είτε με το να το χαρίσει. Όλα αυτά γίνονται μέσα από ζωντανή συνομιλία, μέσω chat», δήλωσε η Σαμπά Ναταλί, Συνιδρύτρια mamarket.gr και δημιουργος του childit.gr.

Βασικό κριτήριο για τους καταναλωτές η προστασία του περιβάλλοντος
Ο Όμιλος ΟΤΕ θέτει την ορθολογική και αποδοτική χρήση των φυσικών πόρων καθώς και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού και των εργαζομένων ως προτεραιότητες της περιβαλλοντικής πολιτικής που εφαρμόζεται, στο πλαίσιο του προγράμματος βιώσιμης ανάπτυξης. Συνολικά, το 2015 προωθήθηκαν για ορθολογική διαχείριση πάνω από 6,5 χιλιάδες τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών, που προήλθαν από τα προγράμματα ανακύκλωσης που υλοποιεί ο Όμιλος σε συνεργασία με το δίκτυο καταστημάτων Cosmote και Γερμανός, αλλά και στα κτήρια του Ομίλου. «Η συνεισφορά της κάθε επιχείρησης στην προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί, στις μέρες μας, βασικό κριτήριο για τους καταναλωτές στην επιλογή προϊόντων και υπηρεσιών μιας επιχείρησης συγκριτικά με άλλα», δήλωσε η Σταυρούλα Αγγελοπούλου, Υποδιευθύντρια Εταιρικής Υπευθυνότητας Ομίλου ΟΤΕ.

Ανακύκλωση και αειφορία
Η Μ-STAT, στα πλαίσια δράσεων κοινωνικής υπευθυνότητας, επενδύει συστηματικά σε συντονισμένες ενέργειες κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, όπως η ανακύκλωση. Η εταιρία έχει ενσωματώσει τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης στην επιχειρηματική της κουλτούρα, επενδύοντας σε ολοκληρωμένες δράσεις ανακύκλωσης υλικών, όπως χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, μπαταρίες και συσκευές. Μέσα στο 2016, η Μ-STAT προχώρησε στην ανακύκλωση ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού σε συνεργασία με την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Παράλληλα, η εταιρεία χρησιμοποιεί οικολογική γραφική ύλη και υλικά από 100% ανακυκλωμένο χαρτί, υιοθετώντας πολιτική zero printing. «Για την M-STAT η κοινωνική ευθύνη και η προσπάθεια για ένα καλύτερο περιβάλλoν, αποτελεί σημαντικό πυλώνα ανάπτυξης και ταυτόχρονα, μακροπρόθεσμη, έμπρακτη δέσμευση», δήλωσε σχετικά ο Ίων Μπαντέκας, CEO της εταιρείας.

Στην επικαιρότητα
– Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της σπατάλης πόρων και της συσσώρευσης απορριμμάτων, έως τις 27 Νοεμβρίου 2016, οι κυβερνήσεις της ΕΕ έπρεπε να υιοθετήσουν μέτρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης των λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς και να ενημερώσουν σχετικά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόκειται για απαίτηση της οδηγίας της ΕΕ για τις πλαστικές σακούλες. 
– Αρνητικές επιπτώσεις στη συνολική ποσότητα αποβλήτων συσκευασίας της τάξης του 29% έχει επιφέρει η παρατεταμένη οικονομική ύφεση, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της IBHS, για τον εγχώριο κλάδο ανακύκλωσης και διαχείρισης απορριμμάτων. 
– Η διοίκηση της Sunlight Recycling παρουσίασε την περιβαλλοντική πρωτοβουλία Green Mission, η οποία φιλοδοξεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό και τον επιχειρηματικό κόσμο σχετικά με την ορθή ανακύκλωση μπαταριών μολύβδου οξέως. Tο πρόβλημα στη χώρα μας που καταπολεμά η πρωτοβουλία Green Mission είναι σοβαρό, καθώς μόνο το 50% των χρησιμοποιημένων μπαταριών μολύβδου συλλέγεται και ανακυκλώνεται, την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη φτάνει το 95%.
– H Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης στήριξε για 8η συνεχή χρονιά τον θεσμό του Κλασικού Μαραθωνίου, αναλαμβάνοντας, με τη βοήθεια των εθελοντών της ΜΚΟ «Ινστιτούτο Ομάδα για τον Κόσμο»,  την αποκομιδή και αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών που χρησιμοποιήθηκαν από δρομείς και θεατές, η ποσότητα των οποίων άγγιξε τους 13 τόνους. 
– Tο Powerade συμμετείχε στο εθελοντικό πρόγραμμα συλλογής και ανακύκλωσης πλαστικών μπουκαλιών, στον 5ο Ημιμαραθώνιο Αθήνας, συνδράμοντας στην Ινστιτούτο Ομάδα για τον Κόσμο. Συγκεκριμένα, μετά το τέλος του αγώνα, η εθελοντική ομάδα «Green Team» με τη στήριξη του Powerade, φρόντισε ώστε να ανακυκλωθούν πάνω από 40.000 μπουκάλια που χρησιμοποίησαν οι αθλητές, κατά μήκος όλων των διαδρομών του αγώνα.